E berdimuratov, Q. Allanazarov, G. Patullaeva qaraqalpaq tili

Tartım jalǵawı túbir sózlerge dórendi sózlerge hám qospa sózlerge de jalǵana beredi: mektebim, qálemiń, dápteri, qusımız, úyregińiz, shójesi, balalıǵımız, kitapxana, bilezigimdi.
Tartım jalǵawı jaylasıw tártibi boyınsha kóplik jalǵawınan keyin jalǵanadı. Mısalı: balalarım, balalarıń, balaları.
Tartım jalǵawı úsh bette, birlik hám kóplik sanlarda qollanıladı.

Betler	Birlik san	Kóplik san
I bet. II bet. III bet.	Perzentim, qızım Perzentiń, qızıń Perzenti, qızı	perzentlerimiz, qızlarımız perzentlerińiz, qızlarıńız perzentleri, qızları

4. 
   shınıǵıw. Oqıń. Tartım jalǵawların sızıqsha arqalı ajıratıp jazıń, mánilerin salıstırıń.
   

Oramalım, kóylegiń, etigim, dostıń, joldası, egi- nimiz, kepterińiz, partań, aǵası, skripkań, klasımız, muǵallimleri, jetekshińiz, basshısı, shashım.

4. 
   shınıǵıw. Úlgige qarap berilgen sózlerge birlik hám kóplik sanlarda tartım jalǵawın jalǵań.
   

Ómir, shıra, maqset, miynet, awıl, rayon.

Betler	Birlik san	Kóplik san
I bet. II bet. III bet.	qolım kóziń beti	dápterim kitaplarıń dosları

4. 
   shınıǵıw. Kóshirip jazıń. Tartım jalǵawlı sózlerdiń astın sızıń. Neshinshi bet, qaysı sanda turǵanın aytıp beriń.
   

1. 
   Bulardıń sózi meni de otırǵan ornımnan turǵızdı.
   
2. 
   Qoydıń sońında tayaǵın beline qıstırıp shopanı kiyatır. 3. Meniń qolımda belim boldı. 4. Tanısıńız, bul meniń dostım Sapar Kárimov boladı.
   

1. 
   Tartım jalǵawı degenimiz ne?
   
2. 
   Tartım jalǵawlı sózler qanday mánilerdi bildiredi?
   
3. 
   Tartım jalǵawları sózlerge qalay qosıladı?
   

§35. Seplik jalǵaw

4. 
   shınıǵıw. Miynet sózine qanday jalǵawlar jalǵan- ǵanın anıqlań. Olardıń grammatikalıq xızmetine dıqqat awdarıń.
   

1. Miynet baxıt keltiredi. 2. Miynettiń túbi — ráhát.

3. 
   Miynetke ıqlasıń ketedi. 4. Miynetti jaqsı kóremen.
   

5. Ol miynetten hesh zerikpeydi. 6. Hámme nár- seniń sırı — miynette. 7. Balalar, miynetińizden ka- mal tabıńlar!


Seplik jalǵawları gáptegi sózlerdi bir-biri menen baylanıstıradı, túrli grammatikalıq mánilerdi ańlatıp keledi. Mısalı: Men qaladan keldim. Olar mektepke ketti. Azattıń kitabı bar.

Tilimizde altı seplik bar: