Kerekli sózler: ilim, Aral teńizi, baylıq, Biybixan, samolyot.
shınıǵıw. Gáplerdi kóshirip jazıń. Baslawıshtıń astın bir, bayanlawıshtıń astın eki sızıń hám sorawların qoyıń.
Murat besinshi klasta oqıydı. Ol — oqıwshı. Jıynalıs kúni sıylıqqa kitap berildi. Qarındası úshinshi klasta. Olar birge sabaq tayarlaydı, qosıq aytadı. Ákesi muǵallim, al anası shıpaker. Murat klasındaǵı eń bilgir hám belsendi oqıwshılardıń biri. Ol ziyrekligi menen hár oqıw jılınıń aqırında mektep basshıları tárepinen «Maqtaw jarlıǵı»na miyasar bolıp júredi.
Qublası Xalqabad, arqası Taxta, Ekkeni aq altın, tergeni paxta,
Watan qay iske shaqırǵan waqta,
Bárhama buwıwlı beli Shımbaydıń. (I.Yu.)
§64. Atlıqtıń gápte ekinshi dárejeli aǵza xızmetinde keliwi
shınıǵıw. Qosıqtı tásirli etip oqıń. Atlıqlardı tawıp, qaysı gáp aǵzaları xızmetinde kelgenin túsindiriń.
QOBÍZ
Jańla qobız— ásirlerdiń gúwası, Qaraqalpaq sazlarınıń saǵası, Qaytqan ǵazday ǵańqıldaǵan únińe, Shadlıq quyǵan jańa zaman dúnyası.
Mángi baxıt ornap tuwǵan elinde, Taza lapız aldı seniń úniń de, Shadlıq jırın tolǵap Qıyas, Qurbanbay, Jańa turmıs saxnasında kórindi.
(I.Yu.)
Atlıq sózler kimdi?, neni?, kimge?, nege?, kimnen?, neden?, kimde?, nede? sorawlarına juwap berse, tolıqlawısh xızmetin atqaradı. Mısalı: Maǵan Tumaristen (kimnen?) xat keldi.
Atlıq sózler gáptiń bir aǵzasın anıqlap, anıqlawısh xızmetin atqaradı. Ol ózi anıqlaytuǵın aǵzanıń aldında turadı: Apamnıń (kimniń?) súwreti iliwli tur. Aq quwdıń palapanı júdá sulıw.
Bul mısallarda aq quwdıń apamnıń sóz- leri neniń?, kimniń? degen sorawlarǵa juwap berip, gáplerde anıqlawısh xız- metinde qollanılıp tur.
Do'stlaringiz bilan baham: |
