§51. Menshikli hám ǵalabalıq atlıqlar, olardıń jazılıwı
shınıǵıw. Oqıń. Adam, qala, jer-suw atların bil- diretuǵın sózlerdi anıqlań.
1. Jámiyla menen Jumabay Nókisten asıǵıp qaytıp, rayon orayınan Sapardıń kelgen xabarın esitti. 2. Sibirdiń tek ǵana qayıń toǵayları — Fran- ciya, Belgiya, Italiya mámleketleriniń birgeliktegi jer maydanınan kóp. 3. Olardıń kásibi Qazalı me- nen Taxtakópir aralıǵındaǵı sharwashılıqqa keń óris- li jaylawdı suwlandırıw edi. 4. Eki dos Túrkstanǵa da qayırılmay tuwrı Edil boyındaǵı Samaraǵa kelip tústi. (Á.T.)
shınıǵıw. Kóshirip jazıń. Atlıq sózlerdiń astın sızıń.
Tiyisli sorawların qoyıń.
Qıs keldi hám kún suwıttı. Qar jawdı. Átiraptı appaq qar qapladı. Suwlarǵa muz qatıp, balalar sırǵanaq tepti, shana aydadı. Hámmeniń ústinde palto, kurtka, basında malaqay, toppı, qolında qolǵap, ayaǵında etik. Ádil sırǵanaq tewip júr. Qızlar ayaz baba islep atır. Tábiyat adamlardı súysindirdi.
Atlıq sózler leksika-grammatikalıq ózge- sheligine qaray menshikli hám ǵalabalıq atlıq bolıp 2 ge bólinedi.
Basqalardan ajıratıw ushın jeke birewge yamasa ayırım zatlar menen hádiyselerge arnap qoyılǵan shártli atamanı menshikli atlıq dep ataymız.
Menshikli atlıqlar barlıq jerde bas hárip penen jazıladı. Mısalı: Shortanbay sortı,
«Jetkinshek» gazetası, «Damas» markalı jeńil avtomobil, Aral teńizi, Ámiwdárya, Nókis qalası, I.Yusupov kóshesi, Gúlzar, Aydos t.b.
Kitaplardıń, gazeta-jurnallardıń, áde-
Do'stlaringiz bilan baham: |
