E berdimuratov, Q. Allanazarov, G. Patullaeva qaraqalpaq tili

§50. Atlıq

4. 
   shınıǵıw. Tekstti oqıń. Kim?, ne? sorawlarına juwap beretuǵın sózlerdi terip jazıń.
   

ERNAZAR— XALÍQ BATÍRÍ
Maman biy, Aydos biy, Ernazar alakóz— qara- qalpaq xalqınıń ǵárezsizligi ushın gúresken xalıq qaharmanları.
Ernazar alakóz sonday túr-túsi kelisken, palwan adam bolǵan. Ańızlarda kórsetiliwinshe onıń ná- zerinen, aybatınan patsha da qorqatuǵın bolǵan.
Ernazar — ismi, al, alakóz — onıń laqabı. Alakóz dep kóziniń janıp turıwı hám onıń ótkirligi ushın aytılǵan.

Zattıń atın bildirip, kim?, ne? sorawlarına juwap beretuǵın sóz shaqabına atlıq delinedi.

Kim? sorawı adamlarǵa, al adamlardan basqa zatlarǵa ne? sorawları qoyıladı. Mısalı:
Maman biy, Aydos biy, Ernazar biy — kimler? Moynaq, Ámiwdárya, Qanlıkól, suw — neler? Atlıq sózler kóplik (bala-lar, gúl-ler); seplik (jol-dıń, jol-da); tartım (watan-ım, ini-ń bala- sı); betlik (shayır-man, oqıwshı-sań) sıyaqlı

hár qıylı jalǵawlardı qabıllaydı.

4. 
   shınıǵıw. Berilgen sózlerdiń kóplik, seplik, betlik
   

qosımtaların tabıń. Qalay jalǵanǵanın aytıp beriń.

Ustazlar, sayaxatqa, ákesi, kitaptı, eginleri, Nókisim, mámleketimizge, kárxanalar, Ámiwdáryanı, jaslar, Aralǵa, anam, Shomanayda, qoylardı, watanımız, watanlaslarımızdıń, sayaxatshılardan, nókisshilerge, kitapxanamızda, nızamshılıqta.

4. 
   shınıǵıw. Kóshirip jazıń. Atlıq sózlerdi tabıń.
   

1. Quyash, hawa, suw— hámmesi tirishiliktiń tiykarı. 2. «Jetkinshek» — balalar gazetası. 3. Ibrayım Yusupov— «Ózbekstan Qaharmanı». 4. Asaka qala- sınan «Neksiya», «Matiz», «Damas» avtomashinaları shıǵarıladı. 5. Shıraylı gúller paytaxtımızdı bezep tur.