Atawısh sózlerge kelbetlik jasawshı -lı, -li, -sız, -siz, -qı, -ki, -ǵı, -gi, -shaq,
-shek, -shik, -shıl, -shil, -lıq, -lik, -shań,
-sheń, -las, -les, -góy, -dar, -xor, -ıy,
-iy, -ı, -i qosımtalarınıń qosılıwı arqalı dórendi kelbetlik jasaladı.
Mısalı: aqıl-lı, dáwlet-li, bilim-siz, qol-sız, qıs-qı, tús-ki, jaz-ǵı, keshe-gi, ashıw-shaq, kewil-shek, tómen-shik, oy-shıl, kók-shil, awıl-lıq, erkin-lik, boy-shań, sóz-sheń, qońsı- las, irge-les, dáme-góy, jara-dar, jala-xor, tariyx-ıy, ádeb-iy, túrkmen-i (gilem).
Sonday-aq, biy-, na-, ná- qosımtaları
atlıq sózlerdiń aldına qosılıp kelbetlik jasaydı: biymezgil, naqolay, námárt.
shınıǵıw. Kóshirip jazıń. Atlıq sózlerden kelbetlik jasawshı qosımtalar arqalı jasalǵan kelbetlik sózlerdi tawıp astın sızıń. Olardıń qanday sóz shaqabınan, qalay jasalıp turǵanlıǵın aytıń.
1. Ǵayrı naǵıslı lipas jamılǵan qalanıń kórki misli dala gúllerindey jaynap tur. («E.Q.») 2. Qıyametlik dos uǵındı, qushaqlasıp jol soraǵlap. (Ájiniyaz). 3. Qorıq- qan adamday únsiz turıp qaldı. (Ó.A.) 4. Eki qabaǵı qalqıńqı, qıytarıq kózleriniń nurı semip, jiyek etleri qantalasqan. (K.S.). 5. Atadan ayrıldı ǵulpaqlı uǵlan. (Ájiniyaz). 6. Erkinlik jol ashqan dúnya júzine. (T.J.)
7. Massagetlerde Tumaris degen aqıllı, dana bir pat- sha hayal bolǵan eken. (ańızdan.) 8. Sorawsız jan ba edi? (K.S.) 9. Dógerekte sheksiz qum menen aspannan basqa hesh nárse kórinbeydi. (N.T.)
10. Biziń aǵam oǵırı gúrrińshil. 1 . Aǵash miywe pitken sayın tómenshik.
Do'stlaringiz bilan baham: |
