4-ma’ruza: Mavzu. EKOTIZIMLAR VA
ORGANIZMLAR ENERGETIKASI
4.1 Energiya tushunchasi
4.2 Energiya sifati
4.3 Quyosh – biosfera energiyasining asosiy manbai
4.4 Fotosintez va xemosintez
4.5 Energiyani qayta hosil qiluvchi hujayralar
4.6 Insoniyatning avtotrofligi
4.7 Fotosintezning foydali ish koeffitsienti (FIK)
4.8 Trofik zanjir, tarmoq, sath va davrlar
4.9 Organik moddalarning parchalanishi
4.10 Ekotizim mahsuldorligi
4.11 Ekologik piramidalar
4.12 Trofik zanjirlarda energiyaning hosil bo’lishi
4.13 Negentropiya
4.14 Yer energetikasida insonning o’rni
Adabiyotlar: 2, 5, 10, 11, 19, 22, 23.
Tayanch iboralar: billion, geterotroflar, gravitatsiya,
depressiya, detritofot, dissipatsiya, dominant, inert gazlar,
infraqizil nurlanish, kanibalizm, konsumentlar, mutatsiya,
pelagik qism, etxo’rlar, redutsentlar, repessivlik, riflar,
suktsessiya, shartli yoqilg’i, fag, fermentlar, fosforilirlash, foto,
xemo, xitin, xlorifill, eksponentsial.
4.1 Energiya tushunchasi. «Energiya» yunoncha so’z
bo’lib, «faoliyat» degan ma‘noni bildiradi. Haqiqatan ham har
qanday faoliyat energiya sarf qilishi yoki energiya chiqarish bilan
bog’liq.
Energiya materiyaning asosiy xususiyati bo’lib hisoblanadi.
Fizikada energiya deganda, materiyaning har xil shakldagi
harakati tushuniladi. Uning ilmiy ibora sifatida kiritilishi
materiyaning har xil shakldagi (mexanik, issiqlik, kimyoviy,
yadroviy, gravitatsion va boshqa) harakati, biri ikkinchisiga
aylanish xususiyatiga ega. Energiya - keng ma‘noda kuch
demakdir.
Termodinamikaning birinchi qonuniga (energiyaning
4.2-rasm. Energiya va biomassaning umumlashgan
Do'stlaringiz bilan baham: |
