47
Xо‘jalik jarayonida bajarilayotgan funksional roliga qarab mablag‘larning
turkumlanishi.
Nomoddiy
aktivlar
Mehnat buyumlari
Mehnat
vositalari
Ishlab chiqarish fazasidagi mablag‘lar
pul mablag‘lari moddiy va nomoddiy aktivlar va shu kabilar kiradi. Bu
mablag‘lar turli xil joylashgan va turli funksiyalarni bajaradi. Shu bilan
birga ular turli xil manbalardan tashkil topadi. Xo‘jalik
yurituvchi
subektlarning xo‘jalik mablag‘lari buxgalteriya hisobida xo‘jalik
jarayonidagi funksional roliga va shu jarayonda
qatnashish xususiyati va
muddatiga muvofiq turkumlanadi. Xo‘jalik jarayonida bajarilayotgan
funksional roliga qarab xo‘jalik mablag‘lari
ishlab chiqarish fazasidagi
mablag‘lar, muomala fazasidagi mablag‘lar va korxona aylanishidan
chetlatilgan mablag‘larga bo‘linadi. Buni quyidagi rasm bo‘yicha
tasvirlasa bo‘ladi(
2.2.1 – rasm).
2.2.1 – rasm. Xo‘jalik jarayonida bajarilayotgan funksional roliga qarab mablag‘larning
turkumlanishi
Ishlab chiqarish fazasidagi mablag‘lar quyidagicha turkumlanadi (
2.2.2 – rasm
).
2.2.2 – rasm. Ishlab chiqarish fazasidagi mablag‘larning turkumlanishi
Ishlab chiqarish fazasidagi xo‘jalik mablag‘lari o‘z navbatida mehnat
vositalari, mehnat buyumlari va nomoddiy aktivlarga bo‘linadi.
Mehnat vositalari bu moddiy vositalar yig‘indisi bo‘lib,
ishlab
chiqarish jarayonida o‘zini tashqi tuzilishini saqlab,
uzoq vaqt xizmat
qiladi. Kishilar o‘z faoliyatlari davomida mehnat buyumiga ta’sir etish
natijasida mahsulot ishlab chiqaradi yoki ishlab
chiqarish jarayoni uchun
sharoit yaratadi.(2.1.3 – rasm).
Korxona ayla-
nishidan chetla-
tilgan mablag‘lar
Muomala fazasidagi
mablag‘lar
Ishlab chiqarish
fazasidagi
mablag‘lar
