Electr xa'm magnetizm lat


Download 1.56 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/109
Sana03.02.2023
Hajmi1.56 Mb.
#1153366
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   109
Bog'liq
ELEKTR HA’M MAGNETIZM

 
15-§. Ferromagnetikler 
Ferromagnetiklerdi magnitlew protsessi. Gisterezis qurıg’ı. Qaldıq magnitleniw ha’m 
koertsitiv ku’sh. Ferromagnetizmdi tu’sindiriw. Ferromagnitlik domenlar haqqında tu’sinik 
Sırttan tu’sirilgen magnit maydanı bolmasa da magnitlengen zatlar bar. Bunday 
magnitlengenlikti a’dette spontan magnitleniw dep ataydı. Bul zatlardın’ en’ ko’p tarqalg’anı 
ha’m turmısta en’ ko’p paydalanılatug’ını temir bolıp tabıladı (latınsha atı ferrum). Usıg’an 
baylanıslı bunday materiallar (zatlar) ferromagnetikler dep ataladı. Olardın’ qatarına temir, 
nikel, kobalt, siyrek jer elementleri (gadoliniy, samariy ha’m basqalar), olardın’ quymaları ha’m 
хimiyalıq birikpeleri kiredi. Joqarıda atları atalg’an zatlar tek kristallıq halda g’ana 
ferromagnitlik qa’siyetlerge iye boladı. 
Ferromagnetiklerdin’ magnitleniwi birinshi ret A.G.Stoletov (1839-1896) ta’repinen 1878-jılı 
izertlendi. Ol ferromagnetiktin’ magnit sin’irgishligi iymekligin ta’jiriybede ala aldı (bunday 
iymeklikti Stoletov iymekligi dep ataydı). Ferromagnitlik gisterezis 1880-jılı Varburg (1846-
1931) ta’repinen alındı. 


93 
54-su’wret. 
Ferromagnetiktegi 
penen magnitleniw 
vektorı 
arasındag’ı baylanıs. 
55-su’wret. 
Ferromagnetiktegi 
 ha’m  vektoraları 
arasındag’ı baylanıs. 
Ferromagnetikler ku’shli magnitlenetug’ın zatlar bolıp tabıladı. Olardın’ magnitlengenligi dia-
ha’m 
paramagnetiklerdin’ 
magnitlengenligine 
salıstırg’anda 
og’ada 
u’lken. 
A’dette 
paramagenikler menen diamagnetiklerdi a’zzi magnitlik zatlar qatarına jatqaradı
10
. Biz keyinirek 
antiferromagnetiklerdin’ de, ferrimagnetiklerdin’ de ku’shli magnitlenetug’ın zatlar qatarına 
kiretugınlıg’ın ko’remiz. 
Ferromagnetikler ushın o’zine ta’n o’zgeshelik 

Download 1.56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   109




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling