Elektr energetikasi

Bir necha yuklamali liniyalardagi isroflarni aniqlash
Bu ifodadan xulosa qilish mumkinki, har bir qismdagi isroflarni aniqlash orqali, yig’indi holatida butun liniyadagi isroflarini topish mumkin.


Elektr tarmoqlardagi energiya isrofini aniqlash
Energiyani uzatish va taqsimlash chog’ida liniya va transformatorlarda energiya isrofi kuzatiladi.
35 kV li past voltli va yuqori voltli tarmoqlarda bu isroflar asosan o’tkazgichning qizishiga ketadi, 110 kV va undan yuqori tarmoqlarda energiya sarfi izolyasiyaga va ketadi. Transformatorlardagi isroflar bu simlardagi va o’zakdagi isroflardir.
Energiya isrofi – bu vaqtinchalik quvvat sarfidir. Agar maksimal yuklamadagi energiya isrofini olsak va vaqtga ko’paytirsak, tarmoqdagi maksimal energiya isrofi kelib chiqadi.
Agar minimal yuklama isrofini vaqtga ko’paytirsak, minimal isroflar kelib chiqadi.
Haqiqiy energiya isroflarini olish uchun bir misol va aniqliklarni ko’rib chiqamiz
Davomiyligi bo’yicha yillik grafikni olamiz. YUklamadan maksimaldan minimalgacha o’zgarishni ko’ramiz i” – egri tashkil etuvchini kuchlanish masshtabida ko’rsak, yil davomida uzatilgan energiya miqdori kelib chiqadi.
UcosH – kuchlanish masshtabi;
– maydon;
U holda, W= UcosH (1)– yil davomida ishlatilgan energiya (8760 soat);
I_max– balandlikka ega bo’lgan to’g’ri burchakni quramiz, uning o’zagi Tm bo’ladi – bu maksimal yuklamadan foydalanishning shartli vaqti, ya’ni liniyadan faqatgina I_max beriladigan bo’lsa, hamma energiya 8760 soat ichida emas balki T_m – da uzatilgan bo’lar edi:
W= UcosI_max T_m
(1) va (2) – ni tenglab quyidagini topamiz
T= / I_max
T–har bir iste’molchi guruhi uchun xarakterlidir, hamda statistik ma’lumotlarga tayanch holda:
– yoritgich yuklamalri uchun => T=1500-2500 soat;
– 1 smenali korxonalar uchun => T=1600-2500 soat;
– 2 smenali korxonalar uchun => T=3500-4500 soat;
– 3 smenali korxonalar uchun => T=5000-7000 soat;
T– dan iste’mol qilingan energiya (W) va energiya isrofini () aniqlashda foydalaniladi. Liniyada yil davomida yo’qotilgan energiya Joul-Lens qonuni bo’yicha aniqlanadi.

W=3 R ∫i₂ dt

i² uchun teng kattalikdagi to’g’ri burchakni qurgan holda ( – balandlikdagilar). – ni olamiz – maksimal isroflar vaqtini, ya’ni bu liniyadan biz faqat – ni uzatamiz, aniqrog’i W-ni 8760 soat bo’yicha olmaymiz, balki kamroq vaqtda (–da)– bu shunday shartli vaqtni, liniya doim ishchi holatda bo’lgan taqdirda, maksimal yuklamaga to’g’ri kelgan paytda, xuddi liniya haqiqy grafik bo’yicha ishlagandagidek bo’ladi (ko’p holda uni «maksimal isroflar vaqti» deb atashadi).
W=3R 
(4) va (5) dan = (6)- ni hosil qilamiz. Huddi shu qiymatni liniya bo’yicha o’rtacha kvadratik quvvat oqqanda ham aniqlash mumkin. U katta bo’ladi. Kvadratik tokni aniqlash uchun egri tashkil etuvchi i2 – ni teng kattalikdagi to’g’ri burchak 8760 soatli o’zak bilan almashtiramiz, balandlik esa, I_o’r.kv.– ga teng bo’ladi. (7) bu erda t=8760 coat. (7) va (4) –lardan
I_o’r.kv = ni topamiz.
SHundan kelib chiqib, o’rta kvadratik tok maksimal tok va isroflar vaqtiga bog’liq.