Elektr oʻtkazuvchanlik Arrenius va Debay-Gyukkel nazariyalarini tushuntiring

9. Kuchsiz elektrolitning dissotsiatsiyalanish konstantasi qanday aniqlanadi?
Kuchsiz elektrolitning eritmada ionlarga ajralishi dissotsiatsiyalanish ga bog`liq ravishda ajraladi. Dissotsiatsiyalanish konstantasi- hosil bo`lgan ionlar ko`paytmasini eritmada qolgan modda konsentratsiyasiga bo`linadi.

K_dis== = C

10. “Qiyin eruvchan tuzning eruvchanligi” va “eruvchanlik koʻpaytmasi” tushunchalari qanday maʼnoni anglatadi?
Qiyin eruvchan tuz sifatida biz CaSO₄ ni olsak. Bu tuzni erituvchiga solsak quydagi ikki jarayon ketadi.V₁=k₁[CaSO₄] CaSO₄ ionlarga ajrala boshlasa bir vaqtda bu jarayonga teskari V₂=k₂[Ca²⁺][SO₄^{2 -}] Ca²⁺ va SO₄^{2 -}ionlari birikishi ham sodir bo`ladi. Ikkaki jarayon tenglashsa muvozanatga keladi. k<sub>1</sub>[CaSO<sub>4</sub>] = k<sub>2</sub>[Ca<sup>2+</sup>][SO<sub>4</sub><sup>2 -</sup>] CaSO<sub>4</sub> tuzi qiyin eriydigan tuz bo`lganligi uchun CaSO₄ ning konsentratsiyasini deyarli o`garmadi deb olsakda tenglamaning chap tomonini EK( eruvchanlik ko`paytmasi) EK=[Ca²⁺][SO₄^{2 -}] kelib chiqadi. Demak EK=[A⁺][B^-] ko`rinishida ifodalasak bundan quydagi xulosalar kelib chiqadi.

• 
  Ayni eritmadagi ionlar konsentratsiyasi ko`paytmasi [A<sup>+</sup>][B<sup>-</sup>] shu AB moddaning EK sidan katta bo`lsa cho`kma tushadi.
  
• 
  Agar ionlar ko`paytmasi [A<sup>+</sup>][B<sup>-</sup>] shu modda Eksidan kichik bo`lsas cho`kma tushmaydi. EK si qanchalik kichik bo`lsa shu modda suvda shunchalik oz eriydi.
  

Oz eriydigan elektrolitlarning to`yingan eritmasidagi ionlar konsentratsiyalari ko`paytmasi o`zgarmas miqdordir. Shu o`zgarmas miqdor Eruvchanlik ko`paytmasi (EK) deyiladi.

Qiyin eruvchan tuzning eruvchanligi:
CaSO₄↔ CaSO₄→[Ca²⁺][SO₄^{2 -}]
Cho`kma X X X EK=X<sup>2</sup> ga teng bo`ladi. X=
X-Eruvchanlik deyiladi.