Elektron o’quv resurslari yaratish texnologiyasi ” kurs ishi mavzu: «Ta’lim samaradorligini oshirishda yordam beruvchi zamonaviy metodlar va ularning amaliyotda qo’llanishi»


Download 0.98 Mb.
bet22/24
Sana05.01.2022
Hajmi0.98 Mb.
#231192
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
Mamatqulov Abduvahob Kurs ishi

Малакали кадрларни етишмаслиги

коррупция

Бепул WI FI зоналар

камлиги



Замонавий ўқув қўлланмаларни етишмаслиги
Oliy ta’lim muassasalaridagi muammoni taxlil kilish vazifasi berilsa Narvon metodi orqali quyidagicha amalga oshirish mumkin
Olti shlyapa

Klassik miya bo’roni rivojlangan versiyasi. U o’yin shakliga ega, siz turli tomonlardan vazifaga qarashga va jamoa ichidagi shovqinni yaxshilashga imkon beradi.

Bu qanday amalga oshiriladi?

Har bir ishtirokchi muqobil ravishda shlyapalardan birini "kiyadi", ya'ni 6 burchaklaridan biri ostida muammoni o’ylaydi:

Moviy shapka – uni faqat bitta ishtirokchi-moderator sinab ko’radi. U maqsadni shakllantiradi, barcha shlyapalardan to’g’ri foydalanishni nazorat qiladi va jamlaydi.

Oq shapka-muammoni analitik tushunish uchun mas'uldir. Ishtirokchilar mavjud dalillarni muhokama qiladilar, etishmayotgan ma'lumotlarni qidiradilar.

Qizil shapka-muammoning hissiy munosabatini va uni hal qilishning mumkin bo’lgan variantlarini ifoda etish imkonini beradi, shuningdek sezgi ham o’z ichiga oladi.



Qora shapka - muhokama qilinayotgan masala bo’yicha pessimistik nuqtai nazarni nazarda tutadi. Ishtirokchilar uning salbiy tomonlarini va oqibatlarini muhokama qiladilar, vaziyatdan chiqishning mavjud variantlarini tanqid qiladilar.

Sariq shapka-muammoning optimistik tomoni uchun mas'uldir. Foyda (hatto aniq bo’lmasa ham), yashirin foydali resurslar va imkoniyatlarni aniqlash kerak.

Yashil shapka-bu rejimda g’oyalarni ishlab chiqarish va muammoni hal qilishning yangi, nostandart usullarini topish kerak.
Loyixa asosida o’rganish metodi (PBLM - Project-Based Learning Method ) orqali Smart texnologiyasini taxlil qilish.

Bu qanday amalga oshiriladi? Buning uchun mavzu yuzasidan bitta loyixa mavzusi tanlanadi. Loyixa mavzusi o’zining dolzarbligiga, qiziqarli bo’lishi talablariga javob berishi lozim. Loyixa asosida berilgan mavzuni chuqur taxlil qilinishi, fikrlar aniqligi, tarmoqlanuvchi fikrlarning mavjudligi bilan metod faollashtiriladi. Smart texnologiyalarni avzalligi va kamchiliklarini, ishlash printsipi xamda foydalanish texnologiyasini xar bir talaba o’zicha talqin etilishi zarur.

Tayyorlov: “loyihaga kirish” fazasi O’quvchilar amalga oshirishadi:


  • vaziyatga moslashish;

  • muammoni shaxsan o’zlashtirish (muammoni tushunish va amaliy faoliyatning muayyan sohasi uchun uning yechimi dolzarb va muhimligini anglash);

  • loyihaning maqsadi, muammoni hal etish masalalarini qabul qilish, aniqlashtirish va muayyanlashtirish;

  • loyihaning natijasi (mahsuloti) va uni taqdim etish shakllarini anglash, loyihaning boshqa ishtirokchilari va o’qituvchi bilan muloqotning xarakteri.

  • O’quvchilar loyiha ustidan ishlash shakllarini tanlashadi: alohida yoki guruh bo’yicha. Agar guruhli shakl tanlangan bo’lsa:

  • guruhlarga birlashishadi;

  • loyiha bo’yicha ishlar turlarini ajratib, qatnashchilar orasida taqsimlashadi;

  • loyiha bajarish bo’yicha ishchi rejasini ishlab chiqishadi;

  • uni bajarishning optimal usullari va vositalarini tanlashadi;

  • natija taqdimotini rasmiylashtirish usullari va shakllarini belgilashadi;

  • loyiha ma'suli, hisobot va taqdimotni baholash mezonlarini muhokama qilishadi.

Loyihani bajarish.

  • Loyihaning ushbu davrida o’quvchilar o’zlarining vazifalari bilan muvoffiq tarzda va ma’lum qilgan holda faol va mustaqil ishlaydilar:

  • turli manbalardan axborot to’plash, tahlil etish va umumlashtirish ishlarini olib boradilar;

  • tadqiqot o tkazadilar, hisob-kitoblarni bajaradilar;

  • zarurat tug’ilganda maslahatlashadilar;

  • oraliq natijalarni muhokama qiladilar;

  • hammadan olingan natijalarning umumiy to’planishi va muhokamasini o’tkazadilar.

  • hammadan olingan natijalarning umumiy to’planishi va muhokamasini o’tkazadilar.

(POGIL) Jarayonga yo’naltirilgan so’rovlar bo’yicha Rivojlangan davlatlar uzluksiz ta’lim tizimlarini taxlil qiling

Jarayonga yo’naltirilgan so’rov darslari konstruktivistik va ijtimoiy tarkibiy qismlarga ega bo’lgan o’quv strategiyasining bir qismidir. Boshqacha qilib aytganda, u bilimlarni yaratishda o’quvchining haqiqiy hayotiy tajribasidan foydalanishga qaratilgan va o’quvchilar atrof-muhit bilan qanday bog’liqligini ko’rib chiqadi.

POGIL bilan shug’ullanayotganda, o’qituvchi talabalarga matnni tayinlaydi va keyin faqat berilgan matnni o’rganib, javob berishi mumkin bo’lgan savollarni qo’yadi. Ushbu jarayonda o’qituvchi o’quvchilarga biron bir javob yoki faktlarni yodlab olish istagi bilan kurashishga majbur. Ularning asosiy vazifasi talabalarni berilgan matnga yanada chuqurroq qarashga undovchi savollarni berishdir. POGIL sinfida o’quvchilar o’zlari qiziqtirgan matn to’g’risida xulosalar chiqaradilar, bu esa ularning bilimlarini oshiradi. Talabalar savollarga javob berishar ekan, o’qituvchilar qo’shimcha savollarni berish orqali "tadqiqotni yo’naltirishadi", natijada talabalarni chuqur fikrlashga va yanada murakkab xulosalar chiqarishga olib keladi. Bunday yondashuv o’quvchilar o’qitiladigan fanga qiziqishning ortishiga va asosan foydalaniladigan fanlar sinflarida bilimlarni oshirishga olib keldi.

Davlatlar : Germaniya, Rossiya, Janubiy Koreya

Germaniya ta’lim tizimi - Germaniyada maktabgacha ta’lim muassasalari davlat tizimiga kirmaydi. Bolalar bog’chasi xayriya jamg’armalari, mahalliy hokimiyat hamda cherkov vasiyligida faoliyat yuritadi. Shu bilan birga korxona va tashkilotlar ham o’z bog’chasiga ega bo’lishi mumkin. Maktabgacha ta’lim tizimi (elementarbereich) 3 yoshdan olti yoshgacha bo’lgan bolalarni qamrab oladi. Hali aqlini tanib ulgurmagan bolalarda o’z fikrini ifodalash, tengdoshlari va kattalar bilan muloqot qilish qobiliyatini shakllantirish, ularni boshlang’ich ta’limga tayyorlashda bog’chalarning o’rni katta. Shu bois ham olmonlar bog’chalarni “tafakkur ustaxonasi” deb atashadi.

Bolalar 5-6 yoshdan boshlang’ich maktab (grundschule)ga qatnaydi. Boshlang’ich maktabda o’qish davri to’rt yildan olti yilgacha. Maktablarda birinchi, ikkinchi sinf davomida o’quvchilarga baho qo’yilmaydi. O’qituvchilar baho o’rniga bolaning individual rivojlanish holati xususida hisobot tayyorlaydi. O’quvchilarga 3-sinfdan baho qo’yila boshlaydi. Germaniyada 6 ballik baholash tizimi qabul qilingan. Bunga ko’ra, 1 – a’lo (sehr gut), 2 – yaxshi (gut), 3 –  qoniqarli (befriedigend), 4 – yetarli (ausreichend),   5 –   yetarli emas (mangelhaft), 6 – qoniqarsiz (ungengend). O’quvchilar fanlarni eng kamida “to’rt”ga o’zlashtirishi kerak. Boshlang’ich bosqichda bolalarga matematika, nemis tili, tabiatshunoslik, musiqa, estetika fanlari o’tiladi.

Konstitutsiyaga binoan davlat maorif tizimini umumiy nazorat qilish huquqini oʻzida saqlab qoladi. Har bir yerda maorif masalalari bilan shugʻullanuvchi vazirlik bor. 6 yoshdan 18 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun taʼlim majburiy. Oʻqish muddati — 12 yil Jumladan, bolalar toʻla oʻquv haftasi dasturi boʻyicha maktabda 9 yil, soʻnfa toʻliqsiz oʻquv haftasi dasturi boʻyicha hunartexnika bilim yurtida 3 yil oʻqiydi. Maktablar bir necha bosqichga boʻlinadi: boshlangʻich bosqich — 1—4 sinflar (baʼzi yerlarda 1—6 sinflar). Soʻng oʻquvchilar umumiy taʼlim maktabining uch toifasiga ajratiladi; keyinchalik hunar taʼlimi olish huquqini beradigan asosiy maktab (5—6 yil), kasbkor yoʻnalishidagi toʻliqsiz oʻrta taʼlim huquqini va oʻrta hunar-texnika oʻquv yurtiga kirish va uni bitirgach, texnika oliy oʻquv yurtiga kirish huquqini beradigan real maktab; toʻliq oʻrta maʼlumot beradigan va universitet hamda oliy oʻquv yurtlariga kirish huquqini beradigan gimnaziya. Umumiy taʼlim beradigan maktabning yangi toifasi — umumiy maktab ham mavjud. Unda bolalar 5sinfdan 10-sinfgacha oʻqiydi. Baʼzi umumiy maktablarda gimnaziyalarning yuqori sinflari tarzida tashkil etilgan yuqori sinflar bor. Aqli zaif va nogiron bolalar uchun maxsus maktablar bor. Ularga ham majburiy taʼlim joriy etilgan.

Rossiya ta’lim tizimi - Bugungi kunda Rossiyada uzluksiz ta’lim tizimini alohida diqqatga sazovordir. Bir tomondan, bu tizim jamiyat ob'ektiv ehtiyojlariga aks ettiradi. Boshqa tomondan, o’quv tizimi yordamida doimiy asosiy bilim yangilash va bugungi iqtisodiyoti juda muhim bo’lgan maxsus qobiliyatlari bo’ladi. Bundan tashqari, deb aytish mumkin, ta’lim davomida inson doimiy takomillashadi va uning qobiliyatlarini umrbod rivojlantirish ta’limotining bir xil bo’ladi.

Rossiyadagi ta’lim tizimi 2018 yil 29 mart Rossiya ta’lim tizimi dunyodagi eng yaxshi tizimlardan biri hisoblangandi. Rossiya ta’limi umumiy va kasbiy ta’limni o’z ichiga oladi, ularning har biri bir necha darajaga ega.

Umumiy ta’lim quyidagilarga bo’linadi: maktabgacha; boshlang’ich umumiy; asosiy umumiy; o’rtacha jami.

Kasb-hunar quyidagilarga bo’linadi: o’rta maxsus kasb-hunar ta’limi (texnik maktablar va kollejlar, bu erda siz 2-3 yil ichida mutaxassislikni o’zlashtira olasiz)

Oliy ma’lumot: bakalavr darajasi, mutaxassisligi, magistratura va yuqori malakali kadrlar tayyorlash (aspirantura, rezidentura, stajirovka assistenti).

Rossiya Federatsiyasida ta’lim tizimiga qo’shimcha professional ta’lim ham kiradi, u qisqa malaka oshirish kurslari va tanlangan sohada bilimlarni chuqurlashtirishga qaratilgan uzoqroq dasturlarni o’z ichiga oladi. Rossiyadagi oliy ta’lim Rossiyadagi zamonaviy oliy ta’lim Boloniya printsipiga asoslanadi va bakalavr (4 yillik o’qish), magistr dasturini (2 yil) o’z ichiga oladi. Keyin aspirantura yoki yuqori malakali kadrlar tayyorlash deb ataladi. Bundan tashqari, ko’plab universitetlar kamida 5 yil davom etadigan mutaxassislikni saqlab qolishgan.

Rossiya universitetlari o’quvning bir nechta shakllarini taklif qiladi: kunduzgi, kechki, va masofa. Ularning har biri o’z afzalliklariga ega. Chet el fuqarolari Rossiya universitetiga murojaat qilishlari mumkin. Batafsil ko’rsatmalarni "Rossiya universitetiga kirish uchun 5 qadam" bo’limida topish mumkin; universitetlarning ro’yxati "Oliy ta’lim" bo’limida. Rossiya universitetlari turli xil ta’lim yo’nalishlari bo’yicha ko’plab o’quv dasturlarini taklif qilishadi. Xalqaro talabalar ulardan birini tanlashi mumkin. Ommabop tibbiy va muhandislik mutaxassisliklari, IT va boshqalar.

Janubiy Koreya ta’lim tizimi - Koreyada ta’lim jarayoni quyidagicha tashkil topgan : boshlang’ich maktab 6 yil, o’rta maktab 3 yil, yuqori maktab 4 yil, universitet va institut 4 yil (kasb hunar kolleji 2 yil). Boshlang’ich maktab 6 yil va o’rta maktab 3 yil majburiy ta’lim bo’lib, bunda bepul o’qitiladi.

Bir yil ikkita semestrga bo’linib ta’lim jarayoni olib boriladi. Birinchi semestr tugagandan so’ng taxminan 1 oylik yozgi ta’til boshlanadi. Ikkinchi semestr tugagandan keyin esa yangi o’quv yili boshlangunga qadar taxminan 1 oylik qishki ta’til va semestr oxirda 1-2 haftacha (so’nggi qo’ng’iroqdan so’ng), semestr yakuni ta’tili beriladi. Birinchi semestr mart oyining boshida, 2-semestr esa avgustning oxiri sentyabr oyining boshlarida boshlandi. Boshlang’ich, o’rta va yuqori maktab ta`limi o’quv dasturlari va ijodiy mashg’ulotlardan iborat.

Koreys tili sinfi etib belgilangan boshlang’ich, o’rta va yuqori maktablarda immigrant bolalar kabi o’quvchilarning koreys tilidan bilimi yetarli bo’lmasligi e’tiborga olinib, koreys tili o’rgatish kursi tashkil etilib, koreys tili va madaniyatini o’rgatish ta’minlanadi. Butun Koreya bo’yicha 195 ta maktab(2018 yil bo’yicha)da koreys tili sinfi faoliyat olib bormoqda, farzandi qatnaydigan maktabda koreys tili sinfi mavjud bo’lmasa, ‘sayyor koresy tili kursi’ orqali koreys tili ta’limi bo’yicha ko’mak olish mumkin. Shahar, viloyat ta’lim boshqarmasi yoki multi-madaniyat ta’limi portali (www.nime.or.kr) orqali o’zi yashab turgan joydagi koreys tili sinfi haqida ma’lumot olish mumkin.

Ikki tilli ta’lim



Ikki tilni o’rganishga ko’maklashish uchun ikki tilli o’quv materiallari ishlab chiqilgan va ular tarqatiladi, har yili ‘Ikki tillik notiqlik san’ati musobaqasi o’tkaziladi. Edunet(www.edunet.net) yoki multi-madaniyat ta'limi portaliga (www.edunet.net) kirish orqali ikki tillik o’quv materiallarni yuklab olish mumkin.
Debat” metodidan foydalanilgan xolda “Pedagogik innovatsiya” dan foydalanib tashkil etilgan ta’lim tizimining avzallik va kamchiliklarini taxlil qilish

“Debat” metodi (fr. “debattere”, “debats” – “bahslashmoq”) texnologiyasi yig’ilish, majlis yoki mashg’ulotlarda biror-bir mavzu yuzasidan ishtirokchilar o’rtasida o’zaro bahs uyushtirish, ularning o’zaro fikr almashishlarini ta’minlashga xizmat qiladi.

O’quv mashg’ulotlarida debat quyidagi tartibda uyushtiriladi:



  • O’rganilayotgan mavzu yuzasidan bahs yuritilishi zarur bo’lgan muammo tanlanadi

  • Muammo yuzasidan alohida talaba, guruh yoki juftliklar tomonidan bildiriladigan fikrlar tahlil qilinadi

  • Debat yakunlanadi

  • Ekspertlarning fikrlari tinglanadi

  • Debatda bildirilgan fikrlar yuzasidan xulosa chiqariladi

Bahslashish uchun ikki nafar talaba (guruh yoki juftlik)larning e’tiborlariga tanlangan muammo havola etiladi.

Download 0.98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling