Elektroradio ashyolar va tibbiyot texnikasini

Aluminiy. Aluminiy o‘tkazgich materiallar ichida misdan
so‘ng ikkinchi o‘rinda turadi va yengil metall hisoblanadi, ya’ni
Parametr
Mis
Aluminiy
YA
QA
YM
QM
Cho‘zilishdagi mustah-
kamlik chegarasi 
p
,
MPa, (kichik emas)
80
160—170
260—280
360—390
Uzilishdagi nisbiy cho‘zi-
lish l/l, %, (kichik emas)
10—80
1,5—2
18—35
0,5—2,5
Solishtirma qarshilik
, mk 

· m, (katta emas)
0,0290
0,0295
0,01754
0,0179—0,0182

---

36
zichligi 5000 kg/m
3
dan kam emas. Aluminiy zichligi misni-
kidan taxminan 3,5 marta yengil. Aluminiyning asosiy massasi
alumosilikatlarda mujassamlashgan. Alumosilikatlarni parchalay-
digan mahsulot, asosan, kaolin (Al
2
O
3
· 2SiO
2
· 2H
2
O), boksit
(Al
2
O
3
· H
2
O) va kriolit (AlF
3
· 3NaF) lar hisoblanadi.
Hozirgi vaqtda oddiy aluminiy boksit eritmasini eritilgan
kriolitdan elektroliz qilish natijasida olinadi. Aluminiyning elektr
o‘tkazuvchanligi juda yuqori va mis elektr o‘tkazuvchanligining
0,6 qismini tashkil etadi. Misdan uch baravar yengil bo‘lgan
aluminiy, elektr simlar ishlab chiqarishda misni butunlay siqib
chiqardi.
3.2-jadval
Qotishma
Holati
Solishtirma
o‘tkazuvchan-
lik , misga
nisbatan %
hisobida
Uzilishdagi
mustahkamlik
chegarasi 
p
,
MPa
Uzilishdagi
nisbiy
cho‘zilish