Fanning mikrokonteksti va makrokonteksti. Davrimizga xos
fanlararo tadqiqotlar har qanday natija jamoa kuch-g‘ayratining mahsuli
ekanligiga urg‘u beradi. Biroq kommunitarlikning ijtimoiylikdan farqini
tushunish uchunfan mikrokonteksti va makrokonteksti tushunchalarini
ilmiy muomalaga kiritish lozim. Fanning mikrokonteksti yoki bu davr
sharoitida ishlayotgan ilmiy hamjamiyat xususiyatlariga fanning
bog’liqligini anglatadi. Fanning makrokonteksti fan rivojlanuvchi
kengroq ijtimoiy-madaniy muhitdagi bog'liqliklar haqida bahs etadi, bu
fan ijtimoiy mezonining ifodasidir. Boshqacha aytganda, har bir jamiyat
o‘z ma’rifatli rivojlanish darajasiga mos keluvchi fanga ega bo‘ladi.
Tadqiqotchilar fanning «tashqi» va «ichki» ijtimoiyligiga ishora
qiladilar. Fanga nisbatan siyosatni, uning rivojlanishini quwatlash yoki
tiyib turish usullarini belgilovchi u yoki bu tipdagi jamiyat va davlat
faoliyatining ijtimoiy-iqtisodiy, mafkuraviy va ma’naviy omillariga
bog‘liqlik fanning «tashqi» ijtimoiyligini tashkil etadi. Olimning fikrlash
va o‘z qobiliyatini namoyon etish uslubini boyituvchi ilmiy hamjamiyat
va ayrim olimlar ichki mental mo‘ljallari, me'yorlari va qadriyatlarining
ta’siri, davr xususiyatlariga bog'liqlik «ichki» ijtimoiy haqidagi
tasavvurni tashkil etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |