Fanning qisqacha tarixini gapirib bering

Kritik kuchni aniqlash uchun Eyler masalasi Demak tuzilmalarni ustivor holatida turib ishlashini taminlash uchun kritik kuchni topish kerak. Bu masalani birinchi bo‘lib 1744 yilda L.Eyler nazariy yo‘l bilan hal etgan. Aytaylik bizga ikkala uchlari sharnirlar yordamida maxkamlangan sterjen berilgan bo‘lsin. U sterjen P kuchini qandaydir qiymatida kichik bikrlik tekisligida egilgan bo‘lsin deylik.
Bunda P=Pkr sterjen egri chiziqli holatda bo‘ladi.

Shunday qilib kritik kuchni bir necha qiymatlari hosil qilindi Bu kritik kuchni qaysi biri havfli degan savol tug‘iladi. 1 – holat ustivor qolganlari esa noustivor bo‘ladi. Muxandislik hisob ishlari uchun Rkr eng kichik qiymati amaliy axamiyatga egadir (3) Eyler formulasi deb ataladi. (4) ko‘rinadiki (Eyler kuchi) kritik qiymati sterjen geometrik o‘lchamlari bilan elastiklik moduliga bog‘liq bo‘ladi.


Murakkab shakl yuzining o'g'irlik markazlarning koordinatalari qanday formulalar orqali topiladi? Murakkab shaklning og‘irlik markazi koordinatalarini hisoblash uchun yuzalarivkattaliklari va og‘irlik markazlari vaziyatlari ma’lum bo‘lgan oddiy shakllarga bo‘linadi

bu yerda F_i- ayrim oddiy shakllar yuzalari x_i y_i- har esa ularni markazlarni koordinitalari
Ma’lumki, ixtiyoriy kesim yuzasini aniqlash uchun uni elementar dF yuzachalarga bo‘linadi. Unda kesim yuzasi tekis kesimni tashkil qiluvchi elementar yuzachalarning butun yuza bo‘yicha yig‘indisiga teng bo‘ladi m²,sm²
Ichki kuchlar. Kesish usuli. Kuchlanishlar
Jismni tashkil qiluvchi elementar zarralar orasida o‘zaro ta’sir kuchlari (birlamchi ichki kuchlar) ta’sir qilib, ular jismning yaxlitligini ta'minlaydilar. Jismga tashqi kuch qo‘yilganida elementar zarralar orasida birlamchi ichki kuchlarga qo‘shimcha ichki qarshilik kuchlari hosil bo‘ladilar. Bu kuchlarni ichki kuchlar, yoki zo‘riqish kuchlari, yoki qayishqoqlik kuchlari deb yuritiladi. Ular qism deformasiyasiga qarshilik qiladilar, ya’ni jismning dastlabki shakli va o‘lchamlarini tiklashga intiladilar. Bu ichki kuchlarning qiymati deformasiya ortishi bilan ichki va tashqi kuchlar muvozanatlashgunga qadar orta boradilar. Agar bu muvozanat sodir bo‘lmasa qattiq jismni tashkil qiluvchi elementar zarralar muvozanati, ya’ni ularning o‘zaro bog‘liqligi buziladi. Natijada jismning tegishli joyida mikroyoriq hosil bo‘ladi va jism yemiriladi. Demak, jismning yemirilishining bevosita sababchisi sifatida qiymati molekulalararo o‘zaro ta’sir kuchlari kattaligiga erisha oladigan ichki zo‘riqish kuchlarini ko‘rsatish mumkin. Shuning uchun ularning kattaligini aniqlash muhim masala kasb etadi. Bu maqsadlarda kesish usulidan foydalaniladi.