Фарғона туманидаги

Dissotsiyalanish darajasini

1. 12,6g HNO3 suvda eriganda eritmada 0.34mol ion mavjud bo’lsa kislotaning dissosialanish darajasini (%) aniqlang .(Suvning dissosialanish hisobga olinmasin)

A) 85 B) 96 C) 88 D) 90

Yechimi:
63 g HNO3 --------1 mol

12,6 g -------------x=0,2 mol

HNO3=H^+ +NO3 ^-

1 mol----------------2 mol ion
0,17 mol=x-------0,34 mol

. 0,17
a=--------×100=85%

. 0,2

J: A

2. 300Мл чумоли кислота эритмасига қанча ҳажм(мл) сув қўшилса,кислотанинг диссотцияланиш даражаси3%дан 6% гача ошади.

Yechimi:
(0,03)² (0,06)²

-----------=--------
300. x

x=1200 ml

H2O(ml) 1200-300=900 ml

J: 900 ml

3. Suvda eritilgan SO2 molekulalari 80% i H2SO3 ga aylangan.Agar 1-bosqichning dissotsilanish darajasi 18% ga teng bo'lsa teng bo'lsa eritmadagi SO2 molekulalari bilan HSO3- ionlar nisbatini toping.

A)1:2 B)1: 0,72 C)1: 1,44 D)1:3,28

Yechimi:
SO2 jami 100 ta molekula bo'lgan desak

20 ta SO2 qolgan va 80 ta H2SO3 hosil bo'lgan

SO2+H2O=H2SO3

1 ta ------------1 ta
80 ta----------x=80 ta

80×0,18=14,4

H2SO3=H^+. +HSO3^-

1 ta ----------------1 ta
14,4 ta -----------x=14,4 ta

20 ta SO2. 14,4 ta HSO3^-

1:0,72

J: B

4.
Reaksiya tezligi

1. 8 litrli yopiq idishda borayotgan azot va vodorod o’rtasidagi reaksiya boshqa idishda olib borilsa to’g’ri reaksiya tezligi 16 marta tezlashadi. Reaksiya necha litrli idishda olib borilgan.

A) 4 litr B) 2 litr C) 16 litr D) 0,5 litr

Yecimi:
0,5N2 + 1,5H2 = NH3

16=x²
x=4
8/4= 2 litr

2. X2+Y2 ↔️ XY Reaksiyada X va Y ning boshlang’ich konsentratsiyalari 2 va 3 mol/l ni tashkil etadi. Y moddaning 33,33 % raksiyaga kirishganda muvozanat qaror topdi va shu vaqtdagi reaksiya tezligi 1,2 mol/l·sek teng bo’lsa , k2 ni qiymatini toping.

A) 0,3 B) 0,6 C) 1,2 D) 1

Yechimi:
X2+Y2=2XY

X2(n) =2 mol/l

Y2(n)=3 mol/l

Y2(n) 3×0,3333=1 mol/l

1 mol Y2----------1 mol X2

1 mol--------------x=1 mol

X2(n) 2-1=1 mol/l

Y2(n) 3-1=2 mol/l

. v. 1,2
k1=---------=-------=0,6

. X2×Y2. 1×2

1 mol Y2--------2 mol XY

1 mol ------------x=2 mol

. v2. 1,2

k2=----------=-------=0,3
. (XY)² 2²

k1=0,6. k2=0,3

J: A

3. Noma’lum hajmli idishga 18 mol CO2va 9 mol H2 solindi va 30 sekunddan keyin (CO2+H2=CO+H2O reaksiya bo’yicha) muvozanat qaror topdi (Km=1). Reaksiyaning o’rtacha tezligi 2,4 mol/l min bo’lsa, idish hajmini (l) aniqlang.

Yechimi:

t 30/60=0,5 minut

. C
v=-------
. t
C=v•t. C 2,4×0,5=1,2 mol/l

18. 9
CO2+H2=CO+H2O

x. x. x. x

x•x
-------------------=1

(18-x)(9-x)

x=6 mol

1,2 mol----------1 litr
6 mol-------------x=5 litr

J: A

4. A+B=C Reaksiyaning tezlik konstantasi 0,5 mol/l min ga teng. A va B moddalarning boshlang’ich konsentrasiyalari 0,2 va 0,4 mol/l ga teng. Reaksiyaning tezligi 0,015 mol/l min ga teng bo’lganda A va B moddalarning konsentrasiyalari yig’indisi nechiga teng bo’ladi.

Yechimi:
v=k [A] [B]

0,015=0,5×(0,2-x)×(0,4-x)

x=0,1
[A] 0,2-0,1=0,1

[B] 0,4-0,1=0,3
0,1+0,3=0,4

J: C

5. A+B=C reaksiya 40 0C da olib borildi. Agar ushbu reaksiya 60 0C da olib borilganda 48 sekund oldin, 20 0C da olib borilganda esa 240 sekund kech tugagan. Ushbu reaksiyani 0 0C da olib borilganda qancha vaqtda (minut) tugashini aniqlang?
A) 1500 B) 25 C) 60 D) 5

Yechimi:
. x. x+240

----------=------------
x-48. x

x=60

40°C = 60 sek
60°C= 60-48=12 sek
20°C=60+240=300 sek

60/12=5=x

x=5

5*300=1500 sek yoki 25 min

J: B

6. Hajmi 10l bgan idishda nomaʼlum miqdorda CO2 va 4mol H2 solindi va 72 sek.dan kn (reaksiyaga 1 ga 1 nisbatda) muvozanat qaror topdi (Km-1) reak oʻrtacha tezligi 0.25 mol/l*min. CO2 ni dastlabki moli?
Yechimi:
4 mol/ 10 l = 0,4 mol/l
72 sek/60sek=1,2 min
/\C=1,2 * 0,25=0,3

|CO2 + |H2= |CO + |H2O

D | x | 0,4 |
S |y=0,3 |0,3 |z=0,3|a=0,3
M |x-0,3 |0,1 |0,3 |0,3

0,3*0,3
----------------=1

(x-0.3)*0,1

0,1x-0,03=0,09

0,1x=0,12
x=1,2
C(CO2)=1,2mol/l * 10 l= 12 mol

7. 30⁰C da 40 sekunddan keyin 0,6 mol/l modda konsentrasiyasi 2 marta kamaysa, shu reaksiyaning 60⁰ dagi tezligini (mol/l•min) aniqlang. (γ=2)

Yechimi:
0,6/2=0,3 mol/l

0,6-0,3=0,3 mol qoldi

0,3/(40:60)=0,45

x/0,45=2³

x=3,6

J: 3,6

8. Har bitta idishdagi oddiy moddalardan 30 sekunddan so'ng 1 kg miqdorda HCl, HBr, HI olingan bo'lsa qaysi moddaning hosil bo'lish tezligi yuqori?
A)hammasida bir xil B)HBr C)HCl D)HI
Yechimi:
. C
v=-------
. t

C(n) miqdori eng kattasida tezlik eng yuqori bo'ladi, buning uchun Mr eng kichigi bo'ladi.

J: C

9.