Richagli - optik asboblar. Richagli-optik asboblarga optimetrlar va prujinali optik ulchash
kolovkalari kiradi.
Optimetr vertikal xilcha va gorizontal xilga bo‘linadi. Gorizontal optimetr xam tao‘ki xam
ichki ulchamlarni ulchashda ishlatiladi. Kursatishlar xatoligi vertikal optimetr tashki ulchamlarni
(uch ulchovlarini, kalibr - probkalarni va juda anik buyumlarni) ulchashda kullaniladi.
Kuchlarni (kuch momentlarini) ulchash asboblari.
Materiallarga ishlov berishda (yunishda) dastgox keskichiga
tahsir etuvchi kesish kuchi
(Rz), surish kuchi (Rx) va radial Ru kuchlar xosil bo‘ladi. Rz kesish kuchi keskichning kesish
tekisligiga urinma tarzida yunaladi va asosiy yunalish tomonga tahsir etadi.
Rz kuchi keskin
etuvchi momentni Me=Rz
l xosil kilib, uni egmokchi bo‘ladi.
Bundan tashkari,
keskichdan
kiladi.