Farg’ona politexnika instituti Qurilish fakulteti gk va k kafedrasi

Tadbirkorlikda boshqarishning xususiyatlaridan biri shundan iboratki, boshqarishda tadbirkorning shaxsan o’zi ishtirok etadi. Chunki tadbirkorlik sub’ektlarining asosiy qismini yakka tadbirkorlar, mikrofirma va kichik korxonalar tashkil etadi. Ularning ko’pchiligida esa boshqaruv apparati yo’q.

• Tadbirkorlikda boshqarishning xususiyatlaridan biri shundan iboratki, boshqarishda tadbirkorning shaxsan o’zi ishtirok etadi. Chunki tadbirkorlik sub’ektlarining asosiy qismini yakka tadbirkorlar, mikrofirma va kichik korxonalar tashkil etadi. Ularning ko’pchiligida esa boshqaruv apparati yo’q.

Yakka tadbirkorlikda boshqarish oddiy kundalik ish singari amalga oshiriladi. Ko’pchilik kichik korxonalarda boshqarishni asosan tadbirkorning o’zi olib boradi. Faqat hisob-kitob ishlarini tegishli mutaxassislarga topshirishi mumkin. Demak, bunday holda boshqaruv apparati tuzish va maxsus menejerlar yollash imkoni-yati bo’lmaydi. O’rta va, ayniqsa, yirik korxonalarda maxsus boshqaruv apparati tashkil etilib, tegishli menejerlar jalb qilinadi.

• Yakka tadbirkorlikda boshqarish oddiy kundalik ish singari amalga oshiriladi. Ko’pchilik kichik korxonalarda boshqarishni asosan tadbirkorning o’zi olib boradi. Faqat hisob-kitob ishlarini tegishli mutaxassislarga topshirishi mumkin. Demak, bunday holda boshqaruv apparati tuzish va maxsus menejerlar yollash imkoni-yati bo’lmaydi. O’rta va, ayniqsa, yirik korxonalarda maxsus boshqaruv apparati tashkil etilib, tegishli menejerlar jalb qilinadi.

Tadbirkorlik sub’ektining miqyosi, faoliyat yo’nalishi, maqsadi, vazifalariga qarab boshqarishni quyidagi tashkiliy tuzilmalarini (strukturalarini) qo’llash mumkin:

• Tadbirkorlik sub’ektining miqyosi, faoliyat yo’nalishi, maqsadi, vazifalariga qarab boshqarishni quyidagi tashkiliy tuzilmalarini (strukturalarini) qo’llash mumkin:
• chiziqli;
• funksional;
• chiziqli-funksional;
• chiziqli-shtabli;
• matritsali.

Chiziqli boshqaruv tuzilmasida quyi boshqaruv bo’g’ini faqat birgina yuqori boshqaruv bo’g’iniga bo’ysunadi va barcha masalalar bitta aloqa kanali orqali hal qilinadi. Bunday tuzilma kichikroq korxonalarda keng qo’llaniladi

• Chiziqli boshqaruv tuzilmasida quyi boshqaruv bo’g’ini faqat birgina yuqori boshqaruv bo’g’iniga bo’ysunadi va barcha masalalar bitta aloqa kanali orqali hal qilinadi. Bunday tuzilma kichikroq korxonalarda keng qo’llaniladi