Farmakologiya va klinik farmatsiya kafedrasi

Dorilar bilan davolashning 3 ta qonuniyati bor:

Birinchisi, dorilarni mizojiga qarab, ya`ni issiqlik yoki sovuqlik, ho`llik yoki quruqligiga qarab tanlash qonuni.

Ikkinchisi, dori miqdorini aniqlash qonuni, ya`ni dorilarning og’irligini o`lchash va dorilarni ta`sir qilish vaqtini aniqlashga bo`linadi.

Uchinchisi, dorilarni qaysi vaqtda iste`mol qilish vaqtini aniqlash qonuni. Kasallikni davolash uchun unga zid bo`lgan dorilar bilan davolanadi. Dorining har jihatdan miqdorini bir butun qilib o`lchash uchun, a`zoninig tabiati, kasallikning darajasi, jins, yosh, yil fasli, yashash muhiti, kasb, quvvat va tashqi ko`rinishi asos qilib olinadi.

A`zo tabiatini o`rganish uchun 4 narsani bilish zarur:

1. 
   a`zo mizojini
   
2. 
   a`zoning tabiiy tuzilishi
   
3. 
   a`zoning vaziyatini
   
4. 
   a`zoning quvvatini
   

Kasal a`zoning tabiiy mizoji va kasallikdagi mizoji aniqlanganda uni tabiiy mizojiga qaytaradigan dori miqdori aniqlanadi. Masalan, a`zo tabiiy mizoji sovuq bo`lib, kasallikda uning mizoji issiq bo`lsa, bu vaqtda a`zo mizoji kuchli sovitiladi.

Ba`zan a`zolar o`rnashgan joyi ichida va sirtida bo`sh joylar bo`ladi va ulardan chiqindilar yengil va mo`tadil dorilar yordamida chiqib ketadi. Ba`zida esa, a`zolar o`rnashgan joyida bo`sh joy bo`lmaydi. U vaqtda kuchli dorilarga ehtiyoj tug’iladi, ya`ni, a`zo siyrak va ba`zisi zich, tiqis joylashgan bo`ladi. Shuning uchun ham siyrak a`zo (o`pka) uchun yengil dorilar kifoya qiladi. Tiqis a`zolar (buyrak) uchun kuchli dorilarga muhtojlik paydo bo`ladi.

A`zoning vaziyatiga ko`ra: unga mos keladigan dorini o`sha a`zoga yetkazish va undan ortiqcha chiqindi mahsulotlarini chiqarish yo`lini tanlash mumkin. Masalan,- G’ayritabiiy xilt jigar tepaligida bo`lsa, u siydik yo`llari a`zosiga hamkor bo`lganligi uchun siydik orqali haydaladi.

• 
  G’ayritabiiy xilt jigar chuqurida bo`lsa, u ichaklarga hamkor bo`lganligi uchun surgi dorilar yordamida haydaladi.