Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар

Шаънини оёқ ости қилиш
– ҳурматини 
топташ, обрўсини тўкиш.
Жонзотларга шафқатли бўлиш
й фарзанд, одобли боланинг қалби ин-
сонларга ва жамики жонзотларга нис-
батан меҳр-шафқатга тўла бўлади, биронта-
нинг кўнглига озор етказмайди, ҳайвонлар-
га зарар бермайди. Ҳайвонларда инсон учун 
фойда кўп. Мол гўштини ейилади, сутини 
ичилади, териси ва жунидан кийимлар тики-
лади, бир жойдан бошқа жойга боришда ун-
га минилади. У деҳқонга беминнат дастёр ва 
ёрдамчидир: ерини ҳайдаб беради, суғориш 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Бола – одоБи Билан азиз 
166
чархпалакларини айлантиради ва оғир юк-
ларини манзилга етказади ва йиғилган ҳо-
силини уйга ташиб келтиради. Шунинг учун 
биз жонзотларга меҳрибон бўлиб, мулойим-
лик билан муомала қилишимиз керак. Чун-
ки улар ҳам ҳис қилади, агар урилса, жони 
оғрийди. Лекин буни гапира олмайди. Баъзи 
нодон ва жоҳил одамлар от-уловини юриш-
дан бош тортса, бошига калтак билан уради. 
Бу эса уларнинг ҳақини поймол қилишга ки-
ради. Инсон қалбидаги меҳр-муҳаббат унинг 
имон-эътиқодига боғлиқ. Имони кучли одам 
барча тирик жонзотларга меҳр-шафқатли 
бўлиши табиийдир. Кўнглида кири бор ёмон 
кимсалар ҳайвонларга шафқат нималигини 
унутади, уларни бекордан-бекор қийнайди-
лар, урадилар ва ҳақоратлайдилар.
Пайғамбаримиз алайҳиссалом айтадилар: 
“Бир одам йўлда кетаётганида жуда чанқаб-
ди, ниҳоят бир қудуқни кўриб, унинг олдига 
бориб, ундан сув олиб ичиб чанқоғини қонди-
рибди. Шу пайт бир ит тилини чиқариб, чан-
қоқликдан намли тупроқни ялаётган экан. У 
одамнинг раҳми келиб: “Бу ит ҳам менга ўх-
шаб чанқабди”, деб қудуққа тушиб, маҳсисига 
сув тўлдириб итга ичирибди. Унинг бу иши-
дан Аллоҳ рози бўлибди ва уни кечирибди”.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Фарзанд тарбиялашда маслаҳатлар
167
Ҳайвонлар инсонлар фойдаланишлари 
учун яратилган. Ҳар бир ҳайвондан бирон 
ишда фойдаланилиб, уни тоқати кўтармай-
диган юмушларни қилишга мажбурланмай-
ди. Ҳайвонларни вақтида едириб, ичиришга 
эътибор бериш, уларни оч-наҳор ва сувсиз 
ташлаб қўймаслик керак. Шунингдек, улар-
ни кучлари етмайдиган ишларга мажбур-
лаш, калтаклаш, юзларига уриш, исканжага 
олиш, сўкиб-ҳақоратлаш, оч ва сувсиз ҳол-
да қолдириш гуноҳдир. Қушларнинг уяси-
ни бузиш, полапонини олиб қўйиб, онасини 
чирқиллатиш ҳам яхши эмас. Ҳайвон зоти 
бизнинг фойдамизга яратилган экан, фойда-
ланишдан бошқа мақсадларда уларни эрмак 
учун қатл этиш, шунчаки ўйин қилиб би-
рон нарса билан пойлаб, уларга озор бериш 
яхши иш эмас. Ёмон болалар тош ва таёққа 
ўхшаш нарсалар билан чумчуқ ва кабутар-
ларга шикаст етказади ёки бир оёғини боғ-
лаб осмонга учириб ўйнайди. Азиз болалар, 
унутмайликки, бу ишнинг жавоби ва масъ-
улияти бор. Бир қушни ўлдирган бола бир 
куни бу қилмиши учун албатта жавоб бера-
ди. Шундай экан, ҳайвон ва қушларга зарар 
келтирмаслик ва уларга нисбатан меҳрибон 
бўлиш керак.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---