5-modul. Ashıq anǵarlarda suyıqlıq aǵımınıń tegis háreketi 16-lekciya. Ashıq anǵarlarda suyıqlıq aǵımınıń tegis háreketi Joba

27.13-súwret. Trapetsiya formasındaǵı suw ótkizgish sxeması


Kómiliw koeffitsientin anıqlaw. Kómiliw tereńligi tómendegishe anıqlanadı (27.14-súwret):
h_kóm=h_pb-C_p, (27.43)
Joqarǵı hám tómengi befler suw qáddileriniń ayırması:
Z=H₀- h_kóm, (27.44)

27.14-súwret. Ámeliy profilli suw ótkizgish sxeması

Tómendegi eki shárt bir waqıtta orınlanǵanda suw ótkizgishler kómilgen esaplanadı:

1) tómengi beftegi suw qáddi ótkizgish ústinen joqarı bolsa, yaǵnıy h_kóm>0;
2) tómengi befte aǵım tınısh halatta háreket qılsa.
Eger aǵım háreketi tınısh bolmasa, tómengi befte quwılǵan gidravlikalıq sekiriw júz beredi hám usı sebepli suw ótkizgish kómilmegen boladı (27.14-súwrettegi 1-jaǵday). B=Bo bolǵan jeke jaǵdayda tómengi befte aǵım tınısh hárekette bolıwı ushın tómendegi shártler orınlanıwı kerek:
Z/c_p=(Z/c_p)_kr, onda σ_kóm˂1, (27.45)
Eger usı shártlerden hesh bolmasa birewi orınlanbasa, onda suw ótkizgish kómilmegen, yaǵnıy σ_kóm=1 boladı.
Bunda suw qáddileri arasındaǵı ayırma Z tiń suw ótkizgish diywalınıń tómengi beftegi biyikligi s_p ǵa qatnasınıń kritikalıq mánisi Z/c_p arnawlı tájiriybeler tiykarında qurılǵan grafikten tabıladı (27.15-súwret).

27.15-súwret. (Z/c_p)_kr=f(H/c_p) iymekligi grafigi

Usı grafikten kórinip turıptı, (Z/c_p)_kr mánisi tiykarınan 0,5÷0,75 aralıǵında ózgeredi.

Eger suw ótkizgish kómilgen bolsa Z/c_p≤(Z/c_p)_kr boladı, kómiliw koeffitsienti σ_kóm diń mánisin G.D.Deryugin formulası arqalı anıqlawǵa boladı:
(27.46)
Kómiliw koeffitsentiniń mánisi tájiriybeler tiykarında qurılǵan jáne bir grafik járdeminde anıqlanıwı múmkin (27.16-súwret).
Grafikte úsh iymeklik kórsetilgen:
a) I iymeklik – vakkumlı suw ótkizgishler ushın;
b) II iymeklik – normal kórinistegi vakkumsız suw ótkizgishler ushın;
v) III iymeklik – keń bosaǵalı suw ótkizgishlerge uqsas bolǵan vakkumsız keń qabırǵalı suw ótkizgishler ushın.