Adabiyotshunoslik asoslari fanidan umumiy test savollari

74. Badiiy asarning shakliga qaysi komponentlar kiradi?

a) Badiiy asarning g’oyaviyligi.

b) Badiiy asarning ma’nosi.

c) Syujet, kompozitsiya, badiiy til, tur, janr va sh.k.

d) Milliy kolorit, milliy joziba, o’ziga xoslik.

75. “Qutadg`u bilig” asarining muallifini toping

a) Ahmad Yugnakiy

b) Ahmad Yassaviy

c) Yusuf Xos Hojib

d) Mahmud Qoshg`ariy

76. “Shohnoma” asarning muallifi qaysi qatarda to`gri ko`rsatilgan?

a) Abulqosim Firdavsiy

b) Ahmad Yassaviy

c) Yusuf Xos Hojib

d) Mahmud Qoshg`ariy

77.O`zbek adabiyotshunosligida adabiyot tarixining mustaqil tarmoq sifatida shakllanishi qaysi asrga to`g`ri keladi?

a) XVIII asrning oxiri

b) XIX asrning birinchi yarmi

c) XX asr

d) XVIII asrning ikkinchi yarmi XIX asrning boshlari

78. “Tanqid” so`zi qanday ma’noda qo`llaniladi?

a) badiiy asarni tahlil qilish va kamchiliklarini aniqlash

b) badiiy asarning salbiy va ijobiy tomonlarini, yutuq va kamchiliklarini biror nuqtayi nazardan qarab tekshirish, tahlil qilish, baholash ma’nosini anglatadi.

c) asarning asosiy g`oyasini aniqlash ma’nosini ifodalab keladi

d) Asarning tuzulishi masalasi bilan shug`ullanadi

79. Adabiyotning mohiyati, adabiyot taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini, jamiyat hayotidagi o`rni va vazifalari, badiiy asar tabiati hamda uning tuzilishi kabi masalalarni umumiy tarzda o`rganuvchi soha nomini aniq ko`rsating

a) adabiyot nazariyasi

b) adabiyot tarixi

c) adabiy tanqid

d) atributsiya

80. Paleografiya, uslubshunoslik, arxeografiya kabilar qaysi sohaga xizmat qiladi?

a) matnshunoslik

b) manbashunoslik

c) atributsiya

d) bibliografiya

81. “Manba” deyilganda nima nazarda tutiladi?

a) asar qo`lyozmalari

b) qadimiy bitiklar, kundalik daftarlari

c) ijodkor hayoti va ijodiga taalluqli hujjatlar

d) a, b, c

82. “Kitobiyot” atamasining analogini toping

a) Matnshunoslik

b) Manbashunoslik

c) Bibliografiya

d) Atributsiya

83. Adabiyotshunoslikda “Adabiyot nadir?” maqolasining muallifi qaysi qatorda tog`ri ko`rsatilgan?

a) Fitrat

b) Cho`lpon

c) Behbudiy

d) Hamza

84. Jadidchilik adabiyotining namoyondalarini ko`rsating

a) Fitrat, Behbudiy, Cho`lpon

b) Behbudiy, Cho`lpon, Avloniy

c) Shukuriy, Avloniy, Behbudiy, Ayniy, Xo`jayev

d) Cho`lpon, Fitrat, Hamza

85. “San’at-lug`atda hunar demakdirkim, bir narsani yaxshi ishlab chiqarishdan iborat” ushbu fikr muallifi kim?

a) Fitrat

b) Cho`lpon

c) Behbudiy

d) Hamza

86. “Obraz” so`zining o`zbek tilidagi ma’nosini toping

a) qiyofa

b) aks

c) personaj

d) qahramon

87. Badiiy obraz o`zida aql va hisni uyg`un birlashtirishi bilan qanday xususiyati ifodalanadi?

a) ko`p qatlamlilik

b) individuallik

c) konkretlilik

d) emotsionallik

88. Badiiy obrazda bir narsaning mohiyatini boshqa bir narsa orqali ochishga intilish qanday monlanadi?

a) metaforiklik

b) individuallik

c) konkretlilik

d) emotsionallik

89. Tashqi olam ta’sirida ongimizda biror narsaning aksi paydo bo`lishi qanday nomlanadi?

a) metaforiklik

b) individuallik

c) konkretlilik

d) assotsiativlik

90. Tafsilot, narsa-buyumlar, portret, peyzaj kabilar obrazning qaysi turiga mansub?

a) detal obrazlar

b) voqea-hodisa obrazlari

c) xarakter obrazlar

d) sharoit obrazlari

91. Obrazlar ifoda va tasvir planlari munosabatiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?

a) avtologik, metologik, superlogik

b) metologik, avtologik, metaforik

c) voqea-hodisa, xarakter, sharoit

d) individual, metaforik, assotsiativ

92. Faxriyor ijodiga mansub “Arafa” she’ri qachon yozilgan?

a) 1986

b) 1987

c) 1988

d) 1989

93. Oybekning “Na’matak” she’ridagi “na’matak”, “vaxshiy qoyalar”, “bir savat oq gul”, “quyosh” kabilar obrazlarning qaysi turiga mansub?

a) avtologik

b) metoforik

c) superlogik

d) metologik

94. “Rivoyatda aytilishicha, bir yigit o`zining dovyurakligini isbotlash uchun kechasi qabristonga borib, tobutga pichoq sanchib kelmoqchi bo`ladi. Biroq u o`rnidan turib, qaytayotganda arvoh uning etagidan tortqilab, ketishiga yo`l qo`ymaydi. Yigit qo`rqib jon taslim qiladi”. Ushbu rivoyat qaysi hikoyaning paydo bo`lishiga asos bo`lgan?

a) “Tobutdan tovush”

b) “Dahshat”

c) “O`gri”

d) “Hayotga muhabbat”

95. Quyidagi unsurlarning qaysi biri konservativ xarakterga ega?

a) g`oya

b) mavzu

c) shakl

d) mazmun

96. “G`azal” so`zining ma’nosi nima?

a) yangilik

b) ayollarga hushomad

c) ustun

d) go`zal so`z

97. Badiiy asar uchun yozuvchi tomonidan tanlab olingan hayot materiali qanday nomlanadi?

a) syujet

b) dispozitsiya

c) postpozitsiya

d) kompozitsiya

98. Badiiy adabiyotda badiiy asar yana qanday nom bilan yuritiladi?

a) syujet

b) dispozitsiya

c) postpozitsiya

d) kompozitsiya

99. Badiiy adabiyotda “fonomenal asar” tushunchasini izohlang

a) bestseller asar

b) betakror asar

c) fantastik mavzudagi asar

d) o`tkir syujetli asar

100. Shaklning nisbiy mustaqilligini mutlaqlashtirib, uni badiiyatning bosh mezoni sifatida e’tirof etuvchilar qanday nomlanadi?

a) formalistlar

b) realistlar

c) fantastlar

d) konservatorlar

101. “Tendensiya” so`zining ma’nosi to`gri ko`rsatilgn qatorni aniqlang

a) an’ana

b) asosga qo`yilgan narsa

c) real

d) intilmoq

102. “Syujet” so`zining ma’nosi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni aniqlang

a) an’ana

b) asosga qo`yilgan narsa

c) real

d) intilmoq

103. Badiiy asarda voqealar orasida vaqt munosabati yetakchilik qilsa qanday nomlanadi?

a) retrospektiv

b) konsentrik

c) xronikali

d) assotsiativ

104. Badiiy asarda voqealar orasida sabab-natija munosabati yetakchilik qilsa qanday nomlanadi?

a) retrospektiv

b) konsentrik

c) xronikali

d) assotsiativ

105. “Muqaddas”, “Billur qandillar”, “Ulug`bek xazinasi” asarlarining muallifini toping?

a) O.Yoqubov

b) P.Qodirov

c) A.Muxtor

d) A.Qodiriy

106. O`quvchini asar voqealari kechadiga joy, qahramonlar, asar konflikti yetilgan shart-sharoitlar bilan tanishtiruvchi qismi qanday nomlanadi?

a) ekspozitsiya

b) tugun

c) kulminatsiya

d) postpozitsiya

107. Tugundan keying voqealar qanday nomlanadi?

a) ekspozitsiya

b) yechim

c) kulminatsiya

d) voqealar rivoji

108. “Saodat sohili” asarining muallifi kim?

a) O.Yoqubov

b) P.Qodirov

c) A.Muxtor

d) X.Sultonov

109. Asar voqealarida asar qahramonlarining keying hayoti haqida ma’lumot berilsa, qanday nomlanadi?

a) fabula

b) prolog

c) epilog

d) yechim

110. Orqaga qaytuvchi syujetning nomi qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?

a) konsentrik

b) retrospektiv

c) xronikali

d) assotsiativ

115. Otabek ota-onasi uni ikkinchi uylanishiga jazm qilganda qarshi turgani konfliktning qaysi turiga mansub?

a) ichki konflikt

b) qahramon va muhit konflikti

c) xarakterlararo konflikt

d) intim koflikt

116. Lotin tilidan tarjima qilinganda “tartibga solish”, “tuzib chiqish” ma’nolarini anglatuvchi atamani ko`rsating?

a) fabula

b) prolog

c) kompozitsiya

d) kulminatsiya

117. “Badiiy til deganda badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til tushuniladi.” Ushbu ta’rif muallifi kim?

a) G.Vinokur

b) V.Belinskiy

c) A.Chernishevskiy

d) D.Quronov

118. “O`zgacha nomlash” ma’nosini anglatuvchi ma’no ko`chishining turi qanday nomlanadi?

a) metonimiya

b) metafora

c) sinekdoxa

d) vazifadoshlik

119. “Ironiya” so`zining analogini toping

a) metonimiya

b) kinoya

c) sinekdoxa

d) vazifadoshlik

120. Badiiy adabiyotda allegorik obraz deyilganda qanday obraz nazarda tutiladi?

a) metaforik obraz

b) ko`chma ma’no

c) kinoyaviy, majoziy obraz

d) prototip obraz

121. Mumtoz she’riy asarlarning bandiga nisbatan qanday atama qo`llaniladi?

a) hijo

b) rukn

c) misra

d) bayt

122. Nutqda gap bo`laklari tartibining o`zgarishi qanday nomlanadi?

a) ellipsis

b) inversiya

c) alliteratsiya

d) graduonomiya
123. She’riy matnda gap bo`laklaridan birining tushirib qoldirilishi qanday nomlanadi?

a) ellipsis

b) inversiya

c) alliteratsiya

d) graduonomiya

124. Misra boshida bitta so`zning takror kelishi holati bu….

a) ellipsis

b) anafora

c) alliteratsiya

d) epifora

125. Misra oxirida bitta so`zning takror kelishi holati bu….

a) ellipsis

b) anafora

c) alliteratsiya

d) epifora

126. Mumtoz she’riyatda “bo`gin” qanday nomlanadi?

a) hijo

b) rukn

c) misra

d) bayt

127. Barmoq vaznida bo`g`inlar soni nechtagacha bo`lishi mumkin?

a) 4 tadan 12 tagacha

b) 4 tadan 14 tagacha

c) 4 tadan 16 tagacha

d) 4 tadan 18 tagacha

128. Erkin she’r o`zbek adabiyotida nechanchi asrdan boshlab ommalasha boshlagan?

a) XIX asrdan

b) XX asrdan

c) XXI asrdan

d) XVIII asrdan

129. “Aruz” atamasining ma’nosi nima?

a) mumtoz

b) ustun

c) nazm

d) bayt

130. Aruz vaznida asosiy bahrlar soni nechta?

a) 17 ta

b) 18 ta

c) 19 ta

d) 20 ta

131. “Poetika” asarining muallifi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni aniqlang

a) Platon

b) Suqrot

c) Aristotel

d) Aristofan

132. Qadimda hikoya, rivoyatlarni aytib beruvchilarni qanday nomlashgan?

a) hikoyanavis

b) qissago`y

c) ertakchi

d) roviy

133. “Qor qo`ynida lola” hikoyasi kimning qalamiga mansub?

a) A.Cho`lpon

b) A.Qodiriy

c) G`.G`ulom

d) A.Avloniy

134. Epik asarda qahramonning hayotidan birgina epizod olinsa bu qanday asar hisoblanadi?

a) qissa

b) etyud

c) intermediya

d) hikoya

135. Epik asarda qahramon hayotining butun bir etapi hikoya qilinsa qanday asar hisoblanadi?

a) qissa

b) etyud

c) intermediya

d) hikoya

136. Epik asarda qahramon hayotining katta bir davri hikoya qilinsa qanday asar hisoblanadi?

a) qissa

b) roman

c) epopeya

d) hikoya

137. Ocherk, novella, masal va etyud epik asarlarning qaysi turiga kiradi?

a) kichik epik asar

b) o`rta epik asar

c) yirik epik asar

d) ocherk, novella o`rta, masal, etyud kichik epik asardir

138. “Lirika” so`zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni anglatadi?

a) lotin tilidan olingan bo`lib, “she’rshunoslik”

b) yunon tilidan olingan bo`lib, “yorga xushomad”

c) rus tilidan olingan bo`lib, “she’riyat”

d) yunon tilidan olingan bo`lib, “cholg’u asbobi”

139. She’rda shoir o`z qalbiga murojaat qilsa, qanday lirika hisoblanadi?

a) ijroviy lirika

b) avtopsixologik lirika

c) falsafiy lirika

d) ishqiy lirika

140. O`zbek adabiyotiga xorijiy adabiyotlardan o`zlashgan janrlar qaysilar?

a) badiha, muammo, sonnet, nazira

b) oktava, oq she’r, epigramma

c) sonnet, xokku, tanka

d) b va d javoblar to`g`ri

141. Lirikaning ushbu turida birmuncha sokinlik, birmuncha “sovuqqonlik”, aqlning hisdan ustunligi kuzatiladi.

a) avtopsixologik lirika

b) falsafiy lirika

c) intellektual lirika

d) ijroviy lirika

142. Lirikaning ushbu turida shoir o`zga shaxs ruhiyatiga kirib, o`zganing tilidan mushohada yuritadi, natijada o`sha o`zga shaxs she’rning lirik qahramoniga aylanadi.

a) avtopsixologik lirika

b) falsafiy lirika

c) intellektual lirika

d) ijroviy lirika

143. Qaysi janr nomi qadimda ma’bud Dionis sharafiga o`tkazilgan marosimlar nomi bilan bog`liq?

a) tragediya

b) komediya

c) intermediya

d) tragikomediya

144. “Mirzo Ulug`bek”, “Jaloliddin Manguberdi”, “Shoh Edip”, “Qirol Lir” kabi asarlarning janrini aniqlang

a) drama

b) tragediya

c) intermediya

d) tragikomediya

145. A.Qahhorning “Tobutdan tovush”, “Og`riq tishlar” kabi komediyalarning xarakterini aniqlang

a) drama

b) satirik

c) intermediya

d) yumoristik

146. E.Vohidovning “Oltin devor” komediyasining xarakterini aniqlang

a) drama

b) satirik

c) intermediya

d) yumoristik

147. “Munozara”, “Yind sayyohi” asarlarining muallifi kim?

a) A.Avloniy

b) Fitrat

c) Cho`lpon

d) Behbudiy

148. “Tahlil” atamasining istilohi qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?

a) interpritatsiya

b) talqin

c) analiz

d) tafsir

150. “Talqin” atamasining istilohi qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?

a) interpritatsiya

b) talqin

c) analiz

d) tafsir

151. Badiiy asarning ijodiy tarixini o`rganishni maqsad qiluvchi metod nomini aniqlang?

a) biografik metod

b) ijodiy-genetik metod

c) immanent tahlil

d) struktural metod

152. Ushbu metod badiiy asar muallifining hayot yo`li kontekstida o`rganishni nazarda tutadi.

a) biografik metod

b) ijodiy-genetik metod

c) immanent tahlil

d) struktural metod

153. Ushbu janr turi o`zida ham epik, ham lirik tur elementlarini o`zida mujassam etadi?

a) lirik tur

b) epik tur

c) liro-epik tur

d) to`g`ri javob yo`q

154. Adabiyotda ushbu metod ob’yektiv borliqni haqqoniy tasvirlabgina qolmasdan, uni tanqid ham qiladi.

a) Tanqidiy realizm

b) Realizm

c) Romantizm

d) Modernizm

155. Simvolizm adabiyotga qachon kirib keldi?

a) XIX asrda

b) XX asrning birinchi yarmida

c) XIX asrning oxiri XX asrning boshlarida asrdan

d) XVIII asrning oxiri XIX asrning boshlarida

156. Ushb janr o`tkir satiric xarakterga ega bo`lib, unda odamlardagi, jamiyatdagi ayrim illlatlar tanqid ostiga olinadi. Fikr qaysi janr haqida?

a) maqol

b) masal

c) oda

d) ertak

157. Ushbu janr xalq og`zaki ijodidagi maxsus she’riy qo`shiqlardan kelib chiqqan. Uning syujeti fantastik asosga qurilgan bo`lib, unda xarakter to`la ochilmaydi, balki muhim lahzalari bo`rttirib ko`rsatiladi.

a) ballada

b) masal

c) oda

d) sonnet

158. “Padarkush”, “Baxtsiz kuyov”, “Zaharli hayot” asarlari o`zbek adabiyotidagi qaysi janrning dastlabki namunalari sanaladi?

a) tragikomediya

b) komediya

c) drama

d) melodrama

159. “Temir xotin” asarining muallifini toping

a) O`. Umarbekov

b) U.Ismoilov

c) Sh.Boshbekov

d) E.Vohidov

160. “Drama” so`zining ma’nosi nima?

a) “echki qo`shig`i”

b) “quvnoq dehqonlar qo`shig`i”

c) “zaharxanda kulgu”

d) “harakat, faoliyat”

161. “Motsart va Salyeri”, “Xasis ritsar” asarlarining muallifini toping

a) Lermontov

b) Pushkin

c) Gogol

d) Gorkiy

162. “Motsart va Salyeri”, “Xasis ritsar” asarlarining janrini aniqlang

a) komediya

b) tragediya

c) kichik tragediya

d) drama

163. Konflikt nechta turdan iborat?

a) 3 ta

b) 4 ta

c) 5 ta

d) 6 ta

164. Ushbu janr turida voqea aniq adresga qaratilganligi va hujjatliligi bilan farqlanadi.

a) ocherk

b) novella

c) hikoya

d) intermediya

165. Qaysi janr turi italyancha “yangilik” degan ma’noni anglatadi?

a) ocherk

b) novella

c) hikoya

d) intermediya

166. “Maxobxorat”, “Shohnoma”, “Ilohiy komediya” kabi asarlarni biz shartli ravishda qanday janrga mansub?

a) ocherk

b) novella

c) hikoya

d) epos

167. Adabiyotda hayotni badiiy ifodalashning necha turi mavjud?

a) 3 ta

b) 4 ta

c) 5 ta

d) 6 ta

168. ikki hodisani yonma-yon qo`yib tasvirlash orqali ularni bir-biriga qiyoslash yoki qarama-qarshi qo`yish hodisasi adabiyotda qanday nomlanadi?

a) ellipsis

b) parallellizm

c) aksyumoron

d) polisenditon

169. Ayrim hollarda shoir poetic fikrni ifodalash uchun jansiz narsalarga xuddi jonlidek murajaat qilishi qanday nomlanadi?

a) jonlantirish

b) apostrofa

c) anakoluf

d) asindeton

170. “Men nechun sevaman O`zbekistonni,