Azərbaycan memarliq və İNŞaat universiteti NƏQLİyyat fakultəsi

Sürücününi iş yerində fiziki-kimyəvi şəraitlər 
42. 

---

Sürücünün işçi yerinin fiziki xarakteristikaları dedikdə səs-küy, titrəyişlər, 
mikroiqlim, kimyəvi xarakteristikaları dedikdə isə havanın tərkibi və onda 
zərərli maddələrin olması başa düşülür. 
Səs-küy dedikdə müxtəlif tezlik və qüvvəyə malik olan səslərin nizamsız ahəngi 
başa düşülür. O, aşağıda qeyd olunan mənfi halların yaranmasına səbəb olur: 
-sürücünün iş şəraitini pisləşdirir; 
-sürücünün diqətini yayındırır; 
-diqqətsizliyi artırır; 
-reaksiya vaxtını artırır. 
Səs-küy sabit və fasiləli, həmçinin, geniş zolaqlı, impulslu (sıçrayışlarla) və 
tonal ola bilər. Elə səs-küylər sabit hesab olunur ki, onların sıviyyəsi müəyyən vaxt 
ərzində 5,0dBA-dan çox dəyişməsin. 
Temperatur, nəmlik və havanın hərəkətliliyi müəyyən edilən sürücünün iş 
yerinin mikroiqlimi hərəkət rahatlığında mühüm rol oynayır. Sürücünün iş yerində 
ən əlverişli temperatur rejimi 18-24
0
C hədlərində olur. Bundan yüksək temperatur- 
larda sürücünün yorğunluğü artır. 17
0
C və ondan kiçik temperaturlarda insan bədə- 
ni soyuyur və 11
0
C temperatur minimum buraxılabilən hədd hesab olunur.
Havanın hərəkətliliyi də sürücü bədəninin istilik tənzimlənməsinə əhəmiyyətli 
dərəcədə təsir göstərir. Hərəkətliliyin sürəti 0,25m/san-dən sonra hiss olunmağa 
başlayır. Avtomobilin kabinasında havanın hərəkətliliyinin 1m/san-dən çox olması 
məsləhət görülmür. 
Avtomobilin kabinasında havanın lazımi təmizliyi aktiv təhlükəsizliyin əsas 
tələblərindən biridir. Avtomobilin kabinasında zərərli qarışıqların miqdarının bu- 
raxılabilən hədləri mq/l-lə aşağıdakı kimidir: 
Karbon oksidi – 0,02 
Karbon 2-oksidi – 0,4 
Benzin buxarları – 0,1 
Sülfat turşusu oksidləri – 0,001 
Mineral toz – 0,0005 
43. 

---