Fazliddin O‘taganov (Muallif) milliy test telefon: [phone]

Fazliddin O‘taganov (Muallif)
-MILLIY TEST- 
Telefon: [phone] 
https://t.me/Davlat_tili_uzbek_tili 
5
Siz shunga o'xshash tajribani lazer ko'rsatkichi bilan sinab ko'rishingiz mumkin. Albatta, lazer nuri 
ko'rinishini yaxshilash uchun stakan suvga bir necha tomchi sut quyish kerak. Bunday holda, yorug'lik nurining 
yo'lini yaxshiroq baholash uchun tajribani kam yorug'lik sharoitida o'tkazish tavsiya etiladi. Ikkala holatda ham 
tushishning turli burchaklarini sinab ko'rish va ularning o'zgarishi bilan sinish burchagi qanday o'zgarishini 
kuzatish qiziq. Ushbu optik ta'sirning sabablarini biz havodagi rasmga nisbatan qalam tasvirini (yoki lazerdagi 
yorug'lik nurini) suv ostida egilib ko'rinishini keltirib chiqaradigan yorug'likning sinishida topishimiz kerak. 
Yorug'likning sinishi bugungi kunning ko'plab holatlarida kuzatilishi mumkin. Ba'zilarini allaqachon nomladik, 
boshqalarini quyida izohlaymiz. Sinishning bir natijasi shundaki, basseynlar mavjud bo'lganidan sayozroq 
ko'rinadi. Sinishning yana bir shakli shuki, kamalak atmosferada mavjud bo'lgan suv tomchilari orqali yorilib 
sinishi sababli paydo bo'ladi. Xuddi shu hodisa yorug'lik nurining prizma orqali o'tishi bilan sodir bo'ladi. 
Yorug'likning sinishining yana bir natijasi shundaki, biz Quyosh botishini uning sodir bo'lishidan bir necha daqiqa 
o'tgach kuzatamiz.
18.
(1,7 ball) 
Matn mazmuniga mos to‘g‘ri shakllantirilgan fikrni aniqlang. 
A) Yorug'likning sinishi fanda “Nyuton qonuni” deb ataladi.
B) Yorug‘likning sinishi ─ yorug'lik bir xil sinish ko'rsatkichiga ega bo'lgan ikkita muhitni ajratish yuzasiga qiyalik 
bilan tushganda paydo bo'ladigan akustik hodisa 
C) Quyoshning botishi biz ko‘rgandan ko‘ra biroz oldin sodir bo‘lgan bo‘ladi. 
D) 90º sinish burchagiga to'g'ri keladigan tushish burchagi ham Nyuton ixtirosi bilan bog‘liq.
19.
(1,7 ball) 
Matn mazmunida aks etgan ma’lumotni aniqlang. 
A) Vakuumdagi yorug'lik tezligi eng kichik m/s qiymatni o‘z ichiga oladi. 
B) Sinish faqat yorug'lik havodan suvga o'tganda paydo bo'ladigan jarayondir. 
C) Lazer nuri ko'rinishini yaxshilash uchun stakan suvga bir necha tomchi sut quyish va nimqorong‘i joyda sinab 
ko‘rish tavsiya etiladi. 
D) Kamalakning paydo bo‘lishida nurning sinishi muhim omil emas. 
20.
(1,7 ball) 
Raqamlab ko‘rsatilgan qaysi gap matnning mazmuniy tuzilishida uslubiy xatolikni yuzaga keltirgan? 
A) 3 
B) 2 
C) 1 
D) 4 
21.
(1,7 ball) 
Matn mazmuniga mos to‘g‘ri ifodalangan ma’lumotni aniqlang. 
A) Yorug‘likning sinishi sodir bo‘lganda yorug'lik yo'nalishini va tezligini o'zgartirmaydi. 
B) Yorug'lik nurining prizma orqali o'tishi, kamalakda jilokorlik Nyuton nazariyasida yoritib o‘tilgan. 
C) To'liq ichki aks ettirish faqat pastroq sindirish ko'rsatkichiga ega muhitdan yuqori sinish ko'rsatkichiga ega 
bo'lgan muhitga o'tishda sodir bo'ladi.
D) Sinishning bir natijasi shundaki, basseynlar mavjud bo'lganidan chuqurroq ko'rinadi. 
22.
(1,7 ball) 
Yorug‘likning sinishi nazarayasiga aloqasi bo‘lmagan fikrni ko‘rsating. 
A) Yorug'likning sinishi ─ bugungi kunning ko'plab holatlarida kuzatiladigan jarayon.
B) Ikki muhitni ajratish yuzasiga perpendikulyar bo'lgan xayoliy chiziq bo'lgan normal chiziq yorug'likning 
sinishini o'rganishda e'tiborga olinishi kerak bo'lgan asosiy elementlardan biridir. 
C) Chegara burchagida singan nur ikki muhitni ajratish yuzasi bilan bir tekis harakat qiladi.
D) Yorug‘likning sinishi faqat issiq ob-havo sharoitida, quyoshli kun bilan parallel ravishda amalda ko‘rinadigan 
nazariyadir.