Undoshlar uch xil tasnif qilinadi:
|.Hosil bo’lish o’rniga ko’ra:
1)Lab undoshlari:
a)lab-lab-b,p,m
b)lab-tish-v,f
2)Til undoshlari:
a)Til oldi-d,t,z,s,j,ch,sh,n,l,r
b)Til o’rta-y
c)Til orqa(sayoz)-g,k,ng
d)Chuqur til orqa-q,g’,x
3)Bo’g’iz undoshi-h
||.Hosil bo’lish usuliga ko’ra:
1)Portlovchi undoshlar ikki nutq a’zosi bir-biriga jipslashishi natijasida o’pkadan chiqayotgan havo oqimining zarb bilan portlashidan hosil bo’ladi:
b,p,d,t,g,k,j,q,m,n,ng,ch
a)Sof portlovchilar-b,p,d,t,g,k,q
b)qorishiq portlovchilar-ch
2)Sirg’aluvchi undoshlar ikki nutq a’zosi bir-biriga jipslashishi natijasida o’pkadan chiqayotgan havo ular orasidan sirg’alanib-ishqalanib chiqishidan hosil bo’ladi:
V,f,z,s,dj,sh,y,g’,x,h,l,r
Burun-m,n,ng
Yon-l
Titroq-r
|||.Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko’ra(un paychalarining titrash va titramasligiga ko’ra):
1)Jarangli undoshlar b,d,g,z,v,j,dj,g’ y,m,n,l,r,ng
2)Jarangsiz undoshlar p,t,k,s,f,ch,sh,x q,h
Undosh tovushlar tarkibida ovoz va shovqinning ishtirokiga ko’ra yana quyidavi ikki guruhga ajraladi:
1)Shovqinlilar-b,p,d,t,g,k,z,s,v,f,j,ch,dj,sh,g’,x,y,q,h
2)Ovozdorlar(sonorlar)-m,n,ng,l,r
Do'stlaringiz bilan baham: |