Galvanik elementlarning xalq xo'jaligidagi o'rni Reja

1-rasm.
Masalan, Cu va Zn ni D.I. Mendeleevning elementlar davriy sitemasida 
joylanishiga karab ionlanish energiyasini qiymati Cu =738 va Zn =901 kj ga teng. 
Demak, Cu elementi Zn elementiga qaraganda kuchlirok qaytaruvchilik 
xususiyatiga ega bo‘lishi kerak, lekin Cu ning kristall panjarasidagi bog‘lanish 
ancha mustaxkam. Shuning uchun Cu ionining rux ioniga nisbatan gidratlanish 
energiyasi kam. Bu esa mis ionlarini eritmaga o‘tishini qiyinlashtiradi Shuning 
uchun mis ruxga nisbatan juda kuchsiz qaytaruvchidir. Elektrod potensialining 
qiymati metallning tabiatiga, eritmadagi ionlar konsentratsiyasiga va 
temperaturasiga bog‘liq bo‘ladi. Gazli elektrodlar gaz va gaz ioni bo‘lgan eritma 
bilan to‘qnashib turadigan biror noaktiv metall o‘tkazgich (Pt) dan iboratdir.

---

Metall o‘tkazgich elektronlar oqimini hosil qiladi, o‘zi esa eritmaga ionini 
bermaydi. Masalan, normal vodorod elektrodni ko‘rib chiqaylik. Platina 
plastinkasini aktiv vodorod ionlar konsentratsiyasi 1 mol/l bo‘lgan 2 H sulfat 
kislota eritmasiga tushirib, eritmadan 1 atom bosim (25
o
C da) vodorod utkazsak, 
vodorod platina plastinka sirtiga yutilib, vodorod plyonkasini (parda) hosil qiladi. 
Buning natijasida elektrolit (H
2
SO
4
) eritma platina plastinka bilan to‘qnashmasdan 
vodorod plyonkasi bilan to‘qnashadi va vodorod elektrod hosil bo‘ladi. Vodorod 
elektrod metall elektrodlar kabi eritmaga o‘z ionini beradi: 
Natijada eritma bilan vodorod elektrod orasida potensiallar ayirmasi hosil 
bo‘ladi va uni normal vodorod elektrod potensiali deyiladi. U shartli ravishda 
nolga teng deb qabul qilingan. SHunday qilib, eritmaga kation beruvchi gazli 
vodorod elektrod hosil bo‘ladi. Gaz elektrodlardagi reaksiyalarda gazlar ishtirok 
etgani uchun, bu elektrodlar potensiallari gazlarni parsial bosimiga bog‘liq bo‘ladi. 
Vodorod elektrod uchun Nernst tenglamasini 2980 K da quyidagicha yozish 
mumkin: 

---