Galvanik elementlarning xalq xo'jaligidagi o'rni Reja

E.Yu.K. = e
2
H
+
 /H
2
 -E Fe
2+
/Fe 
Elementning ishlash protsescida anod elektroddagi kush elektr qavatda Fe
2+ 
ionlar konsentratsiyasi ortadi va eritmaga ionlarning o‘tishi qiyinlashadi, bu esa 
tashqi zanjir orqali o‘tadigan elektronlar sonini kamaytiradi, natijada anod 
elektrodning potensiali kamayadi. Bu protses anoddagi qutblanish deyiladi. 
Bir vaqtning o‘zida katod elektroddagi qo‘sh elektr qavatda H
+
ionlar 
konsentratsiyasi va tashqi zanjir orqali katod elektrodga o‘tayotgan elektronlarning 

---

ionlar bilan birikishi susayadi, natijada elektronlar tuplanib koladi, katod elektrod 
potensiali ortadi va katoddagi kutblanish protsesi hosil bo‘ladi. 
Qutblanishning kamayish protsesiga qutbsizlanish deyiladi. Eritmadagi H
+
va 
O
2
konsentratsiyasi ortishi bilan katoddagi qutblanish kamayadi. Oddiy sharoitda 
kislorod molekulasini eritmada oshirishga havoni suvda eritish natijasida erishiladi. 
Bunda kislorod molekulasining konsentratsiyasi ortishi CO
2
razining erishini 
orttiradi, natijada H
+
ionlar konsentratsiyasi quyidagi reaksiya buyicha boradi:
CO
2 
+ H
2
O = H
2
CO
3
= H
+
 + HCO
3
-
 
Demak, oksidlovchilar - kislorod molekulasi, NQ ioni katodli qutblanishni 
kutbsizlantiruvchilari xisoblanadi. 
Anodli qutblanishni qutbsizlantiruvchilari anion (masalan, Cl
-
,
OH
- 
va 
xokazo) lardir. 
Vodorod elektrodga nisbatan faqat metall juftlari potensialidan tashqari 
oksidlangan xoldagi istalgan qaytaruvchining va kaytarilgan holdagi istalgan 
oksidlovchining potensialini aniqlash mumkin. Oksidlovchi va qaytaruvchining 
standart potensial qiymati ularni qanday muhitda ishlatilayotganligiga bog‘liq. 
Eritmada aktiv ionlar konsentratsiyasi 1mol/l ga teng bo‘lgan standart 
oksidlanish-qaytarilish potensiallari qiymati (E
0
) jadvalda keltirilgan. Bu jadvalga 
asoslanib, ba’zi bir ximiyaviy masalarni echish mumkin. 
Masalan, ammiakli eritmada Cu ning xavo kislorodi ta’sirida oksidlanib, 
[Cu(NH
3
)
4 
]
2+ 
ga o‘tishni karab chikamiz:

---