Gеmоglоbingа оid pаtоfiziоlоgiya

Kamqonlikni aniqlash

Qonda gemoglobin kontsentratsiyasining pasayishi ko’pincha eritrositlar sonining kamayishi va ularning sifat tarkibi o’zgarishi bilan yuz beradi. Har qanday anemiya qonning nafas funktsiyasi zaiflashuvi va to’qimalarning kislorod ochligi sezishiga olib keladi. Jins va yoshdan kelib chiqib, bir litri qondagi gemoglobinning (Hb) normal darajasi turlicha bo’lishi mumkin.

Yosh va jins	Hb chegarasi (g / l)	Hb chegarasi (g /%)
Bolalar (3 oy — 5 yosh)	110	11.0
Bolalar (5-12 yosh)	115	11.5
Bolalar (12-15 yosh)	120	12.0
Erkaklar (> 15 yosh)	130-160	13.0-16.0
Homilador bo’lmagan ayollar (> 15 yosh)	120-140	12.0-14.0
Homilador ayollar	110	11.0

Rang ko’rsatkichi bo’yicha

Rang ko’rsatkichi (RK) eritrositning gemoglobin bilan to’yinganligini ko’rsatadi. Odatda, erkaklar va ayollar uchun uning me’yoriy ko’rsatkichi 0,86-1,1 ga tengdir. Ko’rsatkichga qarab, quyidagilar ajratiladi:

Gipoxrom

Gipoxrom — RK <0,86 (ba’zi manbalarga ko’ra 0,8 dan past):

• 
  Temir tanqisligi anemiyasi;
  
• 
  Talassemiya.
  

Normoxrom

Normoxrom — RK 0,86-1,1:

• 
  Gemolitik anemiya (qizil qon tanachalari nobud bo’lish darajasi ularning ishlab chiqarish tezligidan oshib ketganda);
  
• 
  Gemorragik (qon ketish oqibatida);
  
• 
  Suyak iligining neoplastik kasalliklari;
  
• 
  Aplastik anemiya;
  
• 
  Suyak iligidan tashqari onkologiyalar;
  
• 
  Eritropoetin ishlab chiqarishning kamayishi oqibatida rivojlangan kamqonlik.
  

Giperxrom

Giperxrom — RK > 1.1:

• 
  Vitamin B₁₂ yetishmasligi;
  
• 
  Foliy kislotasi yetishmasligi;
  
• 
  Mielodisplastik sindrom.
  

Og’irlik darajasi bo’yicha

Gemoglobin miqdorining pasayish darajasiga qarab, anemiyaning uch turi farqlanadi:

• 
  Yengil — gemoglobin darajasi normadan past, biroq 90 g/l dan yuqori;
  
• 
  O’rtacha — gemoglobin darajasi 90-70 g/l oralig’ida;
  
• 
  Og’ir — gemoglobin darajasi 70 g/l dan kamroq.
  

Suyak iligining regenerativ qobiliyati bo’yicha

Bunday regeneratsiyaning asosiy belgisi periferik qonda retikulositlar (yosh qizil qon hujayralari) miqdorining ko’payishi sanaladi. Bu ko’rsatkich normada 0,5-2 foizni tashkil etadi.

• 
  Aregenerator (masalan, aplastik a-ya) — retikulositlar yo’qligi bilan ajralib turadi;
  
•