Genetika genetika so'zi grekcha genetikos — tug'ilishga taalluqli, aloqador degan so'zdan olingan. Genetika barcha tirik organizmlarga xos bo'lgan xususiyat — irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganuvchi fandir. Irsiyat


Quyidagi masalaga e'tiborni qaratamiz


Download 1.94 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/81
Sana14.05.2023
Hajmi1.94 Mb.
#1460617
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   81
Bog'liq
GENETIKA

 
Quyidagi masalaga e'tiborni qaratamiz:
1-masala. Xushbo'y hidli no'xatning oq guli navlari chatishtirilganda olingan birinchi avlod o'simliklari, qizil guli bo'lgan, ularni o'zaro 
chatishtirishdan hosil bo'lgan ikkinchi bo'g'in o'simliklarida belgilarning fenotipik nisbatini hamda birinchi va ikkinchi bo'g'in hosil qilishda 
ishtirok etgan ota-ona o'simliklarining genotipini aniqlang. 
Yechish. Masala yechishni o'zaro ta'sir qiluvchi genlar, genotiplar va belgi jadvalini tuzishdan boshlaymiz: 
Belgi 
Gen 
Genotip 
1

Oq 
A-b 
A-bb 
2

Oq 
a-B 
aa B— 
3

Qizil 
A-B- 
A—B— 
P
AAbb x aaBB 
Gametalar: Ab aB 
F
x
Aa Bb 
Fenotip: qizil rangli
Genotip: Digeterozigota. 
Sharh. Ota-ona o'simliklarining genotipi har ikkala gen bo'yicha gomozigota (AAbb va aaBB) bo'lib, ularning har biri bir juftdan dominant 
genga (A yoki B) ega. Ushbu dominant genlar alohida-alohida gulga qizil rang bera olmaydi, shu bois ota-ona no'xatlarning rangi oq 
bo'ladi. 
Biroq birinchi avlod duragaylarining genotipi (AaBb) da ikkala dominant gen mavjudligi va ularning o'zaro komplementar ta'siri 9/16 
qismida dominant A va B genlar mavjud bo'lganligi uchun qizil rang rivojlanadi, qolgan 7/16 qism o'simliklarning (3/16 + + 3/16 + 1/16 -
7/16) genotipi A -bb, aaB-, aa-bb bo'lib, ularda komplementar ta'sir etuvchi dominant genlardan faqat bir jufti borligi tufayli duragaylar 
guli oq rangga ega bo'ladi. 
P AaBb 

AaBb 
Gametalar
AB 
Ab 
aB 
ab 
AB 
AABB 
AABb 
AaBB 
AaBb 
Qizil 
Qizil 
Qizil 
Qizil 
Ab 
AABb 
AAbb 
AaBb 
Aabb 
Qizil 
Oq 
Qizil 
Oq 
aB 
AaBB 
AaBb 
aaBB 
aaBb 
Qizil 
Qizil 
Oq 
Oq 
ab 
AaBb 
Aabb 
aaBb 
aabb 
Qizil 
Oq 
Oq 
Oq 
F
2
9 ta qizil: 7 ta oq ranglik 

Download 1.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling