Genetika genetika so'zi grekcha genetikos — tug'ilishga taalluqli, aloqador degan so'zdan olingan. Genetika barcha tirik organizmlarga xos bo'lgan xususiyat — irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganuvchi fandir. Irsiyat

 
2-masala. Ba'zi paytlarda bitta yoki ikkita komplementar gen mustaqil ta'sir etishi mumkin. Shu bois, duragaylarning ikkinchi 
avlodida belgilarning ajralishi nisbati ham o'zgaradi. Qora va oq rangli junli sichqon lar chatishtirilib, aguti (yovvoyi-kulrang-malla) 
sichqonlar olingan. Ularni o'zaro chatishtirilganda F
2
da 9 ta aguti, 3 ta qora, 4 ta albinos sichqonlar paydo bo'lgan. 
Belgi 
Gcn 
Genotip 
Qora 
A-bb 
AAbb, Aabb 
Aguti 
A—B 
—A—B— 
Albinos 
aa—B—ab 
aaBB aaBb, aabb 
P AAbb x aaBB 
Gametalar:
F
1
AaBb 
Fenotip: Aguti rang
Genotip: Digeterozigota 
Birinchi avlod duragaylarini o'zaro chatishtirilganda, F
2 
da ajralish 9/16 aguti; 3/16 qora; 4/16 oq nisbatda bo'ladi. 
AB 
Ab 
aB 
ab 
AB 
AABB 
AABb 
AaBB 
AaBb 
Aguti 
Aguti 
Aguti 
Aguti 
Ab 
AABb 
AAbb 
AaBb 
Aabb 
Aguti 
Qora 
Aguti 
Qora 
aB 
AaBB 
AaBb 
aaBB 
aaBb 
Aguti 
Aguti 
Albinos Albinos 
ab 
AaBb 
Aabb 
aaBb 
aabb 

---

“Nursux Nuri”ATM Mirzayev Husniddin 
Aguti 
Qora 
Albinos Albinos 
Ikkita komplementar genning har biri mustaqil ravishda fenotipda namoyon bo'lishi ham ma‘lum. Bunga misol qilib tovuqlarda toj 
Shaklining nasldan-naslga o'tishini ko'rsatish mumkin. 
 
3-masala. Agarda gulsimon va no'xatsimon tojli tovuqlar chatishtirilsa F
1
da yong'cqsimon tojli tovuqlar paydo bo'ladi. 
Duragaylarning ikkinchi avlodida 9/16 yong'oqsimon 3/16 gulsimon: 3/16 no'xatsimon : 1/16 bargsimon nisbatda ajralish ro'y beradi. Ota-
onalar va birinchi, ikkinchi avlod duragaylarining genotipini aniqlang. 
Belgi 
Gen 
Genotip 
1. Yong'oqsimon 
A-B- 
AABB, AaBb 
2. Gulsimon tojli 
A-b- 
AAbb, Aabb 
3.No'xatsimon tojli 
-B-b 
aaBB, aaBb 
4.Yaproqsimon tojli 
a-b- 
aabb 
P AAbb 
x aaBB 
Gametala: Ab 
aB 
F
1
AaBb 
Fenotip: Yong'oqsimon tojli. 
F
1
AaBb x AaBb 
Yong‘oqsimon ,no'xatsimon ,gulsimon ,bargsimon (yoki oddiy)