Geodeziya fanidan

Mavzuning maqsadi va vazifalari: O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 31 maydagi “Yerlarni muhofaza qilish va ulardan samarali foydalanish borasidagi nazoratni kuchaytirish, geodeziya va kartografiya foliyatini takomillashtirish, davlat kadastrlarini yuritishni tartibga solish chora – tadbirlari to’g’risidagi” PF-5065 sonli farmoni va “O’zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo’mitasi foliyatini tokomillashtirish to’g’risida”gi PQ-3024 sonli qarorini amalda tadbiq etish uchun “Geodeziya va Kartografiya” sohasidagi mutaxassislar tomonidan katta hajmdagi ishlarni bajarish talab qilinadi.

3
Bu vazifani amalga oshirish uchun - injenerlik inshootlarini qidirishda, loyihalashda, qurish va foydalanishda, uskunalarni montajlashda, hamda mamlakatning tabiiy boyliklarini qazishida bajariladigan geodezik ishlarning usullarini yaratish, shuningdek, xalq xo‘jaligidagi turli sohalarda, ya’ni bino, yo‘l, qanal, aerodrom kabi injenerlik inshootlari o‘rnini aniqlash, ularni plan, karta va profillarda loyihalash, loyihani joyga ko‘chirish va qurish, hamda ularda sodir bo‘lgan o‘zgarishlarni kuzatishda loyiha – qidiruv jarayonlarida avtomatlashtirilgan tizimlari orqali loyihalash (ATL), avtomatlashtirilgan tizimlari orqali qurilishni boshqarish (ATQB), GIS texnologiyalari va boshqa yuqori unumdorlik uslublarini qo‘llash zarur.

Kurs loyihasining asosiy vazifasi kuydagilardan iborat:

• 
  Teodolit s’yomkasining tavsilotlarini tasvirlash
  
• 
  Joy tafsilotlarini s’yomkasini bajarishda qo‘llaniladigan usullar
  
• 
  Teodolit s’yomkasini bajarish tartibi
  

• 
  Yopiq poligon nuqtalarining koordinatalarini hisoblash
  

Hozirgi davr injener-geodezik ishlari amaliy va nazariy bilimlarni chuqur biladigan, inshootlarni loyihalash va qurish bo‘yicha umumiy bilimga ega bo‘lgan keng sohadagi mutaxassisni talab etadi. Mutaxassis berilgan turdagi inshoot uchun o‘lchash aniqliklarini to‘g‘ri hisoblay olishi, asoslangan geodezik ishlar loyihasini tuzishi va bu ishlarni amalda bevosita qo‘llay olishi kerak.
Bizning mustaqil davlatimizda bilim olishga, o’rganishga, ishlashga, yangi kashfiyotlar qilishga keng yo’llar ochib berilgan va sharoitlar yaratilgan. Unversitetimizda geodeziya sohasini chuqur o’ganishimiz uchun malakali o’qituvchilar ananaviv geodezik o’lchov asboblardan tashqari zamonaviy o’lchov asboblar yordamida topogeodezik ishlarni bajarish uslublarini, o’lchov materiallarini EHMlari yordamida geodezik hisoblarni bajarish nazariyasini o’rgatmoqdalar.
Endi men Teodolit s’yomkasi mavzusi bo’yicha kurs loyihasini tayyorlashda, shu kungacha olgan bilimlarimni qo’llagan holda Teodolit s’yomkasini afzalliklarini tahlil qilmoqchiman.

4