35
II BOB. GEODEZIYA FANINING VAZIFASI VA BO’LIMLARI
2.1. Geodeziyaning ilmiy va amaliy vazifasi
Geodeziya - yerning shakli va kattaligini o‘rganishda, yer yuzidagi
nuqtalarning bir-biriga nisbatan o‘rnini aniqlashda, yer yuzini karta va planlarini
tuzishda hamda injenerlik inshootlarini barpo etishda bajariladigan o‘lchashlar
nazariyasi va amaliyoti haqidagi fandir.
Geodeziyaning asosiy vazifasi:
Erning shakli va kattaligini, hamda gravitatsion maydonini aniqlash.
Geodeziyaning ilmiy vazifasi:
1. Er yuzasining gorizontal va vertikal harakati, qit’alar siljishi, okean, dengiz
suv satxining bir-biridan farqi, "Yer qutbini" o‘zgarishini aniqlash;
2. Quyosh sistemasidagi planetalarning karta va planlarini tuzish;
3. Quyosh sistemasidagi planetalarni shakli va kattaligini aniqlash;
4. Yer va Quyosh sistemasini boshqa sistemalardagi nuqtalarini yagona
koordinatalarini aniqlash;
5. Tabiiy resurslarni o‘zlashtirishda geodezik ishlarni bajarish;
6. Mamlakat mudofaa qobiliyatini oshirishda geodezik ishlarni bajarish.
Geodezik ishlarda - asosan geodezik o‘lchashlar amalga oshiriladi. Bunda
xilma-xil geodezik asboblar ishlatiladi.Umuman, o‘lchash ishlarini tashkil qilish,
o‘lchashlarda ishlatiladigan asboblarni o‘rganish va ular bilan ishlash
geodeziyaning vazifasiga kiradi.
19
Har qanday bino, uy va yo’l qurilishining samaradorligi qurilish narxi asosan
geodezik ishlarning qanchalik aniq bajarilganligiga bog’liq.Geodezik o’lchash
ishlari, topografik kartalar va aerofotosyomka materiallari mamlakatimiz mudofa
qobiliyatini oshirishda juda muhim ahamiyatga ega.
2.2.1-rasm.Nivelirlash
Do'stlaringiz bilan baham: