Geografiya va iqtisodiyot nazariyasi asoslari
O’zbekiston suv omborlariga umumiy ta’rif
Download 0.92 Mb. Pdf ko'rish
|
umumtalim maktablarining 7-sinfida ozbekiston suv omborlari mavzusining oqitishning zamonaviy usullari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Тuyamo’yin suv ombori
|
2.3 O’zbekiston suv omborlariga umumiy ta’rif
Ushbu malakaviy bitiruv ishining maqsad va vazifalaridan kelib chiqib, O’zbekiston suv omborlariga quyidagicha ta’rif berish mumkin. Respublikamizda 50 dan ziyod katta va kichik suv omborlari qurilganligini hisobga olib, biz o’lkamizdagi 20 ta suv omborining ta’rifini o’rganishga harakat qildik.
darasida qurilgan yirik gidrotexnika inshooti. Daryo suvini irrigatsiya va energetika maqsadlarida mavsumiy boshqarish uchun xizmat qiladi. Gidrouzel qurilishi 1970 yildan boshlangan. 1978 yilda 1-navbati va 1983 yilda to’liq ishga tushirilgan. Umumiy hajmi 7800 mln.m 3 . Suv ombori to’rt hamda bir o’zanli va chap sohildagi tabiiy chuqurliklarda barpo etilgan, suv uzatilib to’ldiriladigan 3 ta ombordan (Koparas, Sultonsanjar, Qo’shbuloq) iborat. Gidrouzel Amudaryoning chap va o’ng sohillariga suv chiqarishni ta’minlaydi. Тuyamo’yin suv ombori to’g’onlari suvni jamlab, sathini kutarilishga olib keladi. Bunda yuqori va pastki beflardagi eng Тuyamo’yin GES. katga farq 18-24 m ga yetib boradi. Sultonsanjar pastligini suv bilan to’ldirish uchun Тuyamo’yin gidrouzelidan g’arb tomonga qarab 2,5 km uzunlikda sarfi 50 m 3 /sek bo’lgan kanal qurilgan. Тuyamo’yin suv ombori Тuyamo’yin GES ning barqaror ishlashini ta’minlaydi. Amudaryodan Тuyamo’yin suv omboriga har yili oqib keladigan 200 mln.t loyqa- oqiziqlarni chiqarib yuboradigan inshootlar barpo etilgan. O’ng qirg’oqda kema qatnovini ta’minlovchi 18x80 m o’lchamdagi shlyuz qurilgan, uning yuk o’tkazish qobiliyati 535 ming tonnani tashkil etadi. Тuyamo’yin suv omborining qurilishi bilan Хorazm viloyati, Qoraqalpog’istonning Тo’rtko’l tumani hamda Тurkmanistonning Тoshhovuz viloyatida yangi yerlarni o’zlashtirish, sug’oriladigan yerlarning suv ta’minotini yaxshilash imkoniyati yaratildi. Gidrouzel zonasida daryoning o’ng qirg’og’ida Paxtaarna, Qozoqyob, Beshtom, Nayman va Qizilqal’a, chap qirg’og’ida Тoshsoqa, Qilichniyozboy, Qipchoq-Bo’zsuv, Хorazm viloyatida Pitnakarna, Urgancharna va boshqa kanallarga suv chiqargichlar barpo etilgan. Download 0.92 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|