Glossariy material

O
O’rtacha kuchlanish sikli	Kuchlanish sikli maksimal va minimal qiyatlari o’rta arifmetigi
O’yg’otuvchi kuch	Elastik asosga ta’sir qiluvchi uyg’otuvchi kuch bo’lib, sistemaning majburiy tebranishlariga sabab bo’ladi.
Oquvchanlik chegarasi	Quyilgan yukning sezilmasdan ortib borishi bilan deformatsiyaning ulushidagi kuchlanish.
P
Plastik deformatsiya (qoldiq)	Jismdan tashqi kuch ta’siri olingach jismda qoladigan qoldiq deformatsiya.
Plastiklik	Plastik (qoldiq) deformatsiyaga qadar material yemirilishini o’zida saqlash sususiyati.
Potensial energiya	.
Proporsionallik chegarasi	Maksima kuchlanish bo’lib, deformatsiya kuchlanishga to’g’ri propotsional.
Puasson koeffitsienti	Nisbiy ko’ndalang uzayishning nisbiy buylama uzayishga nisbati bo’lib berilgan material uchun doimiy bo’ladi.
Q
Qiyshiq bruslar egilishida katta og’ishlarni hisobga olish

Neytral qatlam radiusi

Ichki va tashqi rariuslari va balandligi h, bo’lgan to’g’ri

Burchakli kesim uchun

Agar

N hisobga olinsa


.
Mustahkamlik nazariyasi




y= –h₂ yoki y= h₁.

Qiyshiq egilish

Egilish turi bo’lib, balka ko’ndalang kesimida hosil bo’ladigan eguvchi moment birorta ham inersiya markaziy bosh o’qiga ega emas. Koordinatalari "x, y" bo’lgan nuqtadagi kuchlanishlar

; ,


Neytral chiziq tenglamasi:

Yoki

.
Bosh o’q "х" ga nisbatan neytral chiziq burilishi burchagi



Maksimal kuchlanish



Qarshilik momenti



O’qlar buyicha eguvchi momentlar




"f" –egilish.

Qobiq

Bir ulchami qolgan ikki ulchamiga nisbatan kichik bo’lgan jism.
Qovushoqlik	Yuklangan qismlarda vaqt o’tishi natijasida kuchlanish va deformatsiyalarning o’zgarishi. Qovushoqlikning ikki turi mavjud: harakatdan so’ng va relaksatsiya.
R
Relaksatsiya	Doimiy deformatsiya natijasida materialdagi kuchlanishlarning kamayishi.
Rezonans	Xususiy tebranishlar chastotasi va uyg’otuvchi kuch chastotasi bir-biriga teng bo’lib qolib, amplitudaning ortib borish hodisasi
Ruxsat etilgan asosiy kuchlanishni pasaytirish koeffitsienti	Oddiy sterjenda qaraganda ko’ndalang siqilgan sterjenda ustivorlikning yo’qolishi natijasida kuchlanishning qanchaga farq qilishini ifodalovchi koeffitsient.
Ruxsat etilgan kuchlanish
S
Sev-Venan prinsipi	Agar jismning biror kichik qismining sirtiga quyilgan kuchlar sistemasini ikvivalent kuchlar sistamasi bilan almashtirsak bu qismdan uzoqroqda joylashgan bo’laklarida bu almashtirishning ta’siri sezilmaydi.
Sikl	Kuchlanishlarning bir martalik o’zgarishi, ya’ni to’liq davr ichida kuchlanishlarning ketma-ket qiymatlari to’plami.