G’oya va mafkura: tarixiy shakllari va ko’rinishlari. Mafkuradan ko’zlangan maqsadlar

Milliy g’urur - shaxs g’ururi - bu faxrdir. Har bir shaxs o’z yutuqlaridan mamnuniyat hissini tuyadi, ota-ona farzandlaridan, ustoz iste’dodli shogirdidan, yozuvchi yaxshi asaridan, bog’bon so’lim bog’idan faxrlanadi va hokazo. O’zligicha qola bilgan odamning g’ururi - bu butundir.

Milliy iftixor - millat ma’naviy kamolotining barcha jihat-larini, merosi va bugungi qadriyatlarini o’z ichiga oladi. Milliy istiqlol natijasida erishilgan va erishilajak iqtisodiy va ma’naviy yutuqlar ko’paygan sari O’zbekiston bilan faxrlanish hissi - milliy his shunchalik ko’payib boraveradi.

Milliy his - bu millat manfaati bilan yashash, o’zi kimligini tanimoq. O’zligini tanimagan insonda milliy iftixor so’nadi. Milliylik, millatga mansublik - bu umumjahon taraqqiyotining qonuniyatidir, milliy g’urursiz hech bir millat millat sifatida shakllanmaydi.

Milliy harakter - o’zbek xarakteri, milliy ruhiyati, milliy o’ziga xos tomonlari asrlar davomida shakllangan hamda asta-sekin ularning qoniga va joniga joylashib ketgan.
Milliy o’zlikni anglash deganda:
1) Milliy birlikni va boshqa etnoslarning mavjudligini tushunib yetish.
2) Milliy qadriyatlar: til, tug’ilib o’sgan joy, madaniyatga (keng ma’noda) sodiqlik.
3) Milliy manfaatlarni tushunish.
4) Milliy mustaqillik va milliy taraqqiyotga intilish.
5) Vatanparvarlik.
Millatning milliy o’zligini anglash shaxsning milliy o’zligini anglash bilan ham chambarchas bog’liqdir:
1) Millat (etnos)ga mansublikni anglash.
2) Mazkur millatning insoniyat taraqqiyotidagi tarixiy o’rnini tushunib yetish.
3) Milliy qadriyatlarga sodiqlik.
4) Millatning ehtiyojlari va manfaatlarini angalsh, uning rivojlanish yo’llarini bilish.
Milliy g’oyani yoshlar ongiga singdirish va e’tiqodiga aylantirish shart-sharoitlari quyidagilardan iborat:
1. Tarbiya yo’li bilan.
2. Yoshlarni g’oyaviy tarbiyalash.
3. Mas’uliyatni his qilish, fuqarolik mas’uliyatini oshirish.
4. Iymon-e’tiqodga aylantirish.
5. Ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy muhiti orqali.
6. Siyosiy ong va huquqiy madaniyatni o’stirish yo’li bilan.
7. Yoshlarning bilim darajasi.
8. Yangicha ilg’or fikrlashga o’tish.
9. Ota-onalar savodxonligini oshirish bilan.

Hayotimizga xavf solayotgan mafkuraviy tahdidlar

Ularga qarshi kurash yo’llari va vositalari

Birlashgan Millatlar tashkilotining teng huquqli a’zosi sifatida O’zbekiston yer yuzidagi barcha taraqqiyoparvar xalqlar va davlatlar bilan ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy, ma’naviy sohalarda hamkorlik qilib kelmoqda. Taraqqiyotning «o’zbek modeli» mustaqil mamlakatimizning barcha sohalarda rivojlangan mamlakatlar qatoridan o’rin olishiga kafolatdir.

Taniqli olim, akademik Leonid Levitin «O’zbekiston sobiq kommunistik davlatlar orasida iqtisodiyotni siyosatdan ustun qo’yadigan, oddiy inson sari yuz burgan juda kam sonli mamlakatlar qatoriga kiradi... O’zbek xalqi o’zining ham ko’hna, ham yangi siyosiy qiyofasini dunyoga ko’rsatishi kerak», deganda batamom haqlidir.Davlatning dinga bo’lgan munosabatini ifodalovchi yana bir tamoyil shundan iboratki, davlat dinni xalq ma’naviyatining uzviy qismi sifatida tan oladi. SHundan kelib chiqib, uning rivoji uchun tegishli shart-sharoit yaratishga harakat kiladi. Prezidentimiz I.A.Karimov ta’kidlaganlaridek: «Mamlakatimizni demokratik tamoyilar, ilm-fan yutuqlari, yuksak texnologiyayaar asosida modernizatsiya qlish bilan birga, muqaddas dinimizni, milliy o’zligimizni asrab-avaylab yashashni maqsad qilib qo’yganmiz». Bu fikrlar hayotiy voqelikka aylanmoqda. Eng avvalo, asrlar davomida umummilliy qadriyat darajasiga ko’tarilgan diniy bayramlar - Ramazon va Qurbon hayitlari dam olish kuni deb e’lon qilingani va ular ommaviy ravishda, emin-erkin nishonlana boshlanganini ta’kidlash zarur.

Din sohasida olamshumul ahamiyat kasb etgan ulamolarning merosini o’rganish ajdodlarimiz tomonidan ko’p asrlar mobaynida yaratib kelingan g’oyat ulkan, bebaho ma’naviy va madaniy merosni tiklash davlat siyosati darajasiga ko’tarilgan nihoyatda muhim vazifa bo’lib qoldi. Birinchidan, diniy ekstremistik guruhlar o’z saflariga yetarli hayotiy tajribaga ega bo’lmagan yoshlarni tobora ko’proq jalb qilmokdalar.Ikkinchidan, ekstremistlar faoliyati borgan sari kengroq jug’rofiy xududni qamrab olmokda.Uchinchidan, mintaqada jinoiy harakat olib borayotgan diniy-ekstremistik guruhlarning faoliyati tobora radikallashib borayotgani, hususan, asosiy terrorchilik usuli sifatida terrorchi-xudkush (kamikadze)lardan foydalanish va ko’proq qurbonlar bo’lishi nazarda tutilgan jangarilik harakatlari amalga oshirilayottanini ta’kidlash lozim.To’rtinchidan, ekstremist guruhlar faoliyatida rasmiy harakat yurituvchi siyosiy qanotni shakllaitirish va aholi ichida o’z tarafdorlarini ko’paytirish uchun xayriya ishlariga e’tibor berishmoqda. Beshinchidan, ularning shiorlari, qo’poruvchilik uchun nishon tanlash va amalga oshirish vaqgi va uslublari xalqaro terrorchilik tizimiga qo’shilganlaridan dalolat bermokda.