Guruh talabasi Abdulhamidov Shahriyor

sistemasining asosi "r" deb, sonlarni ifodalovchi raqamlar soniga aytiladi

. Pozitsion sanoq sistemasidan tashqari pozitsion bo‘lmagan sanoq sistemasi

mavjud. Misol tariqasida Rum sistemasini ko‘rsatish mumkin.

Davomi…

Bu sistema xar bir raqamning birlik qiymati uning o‘rni bilai bir qiymatli

bog‘liqlikka ega emas. Bu xolat va turli sonlar¬ni ifodalashda ko‘p raqamlar

sonining talab qilinishi hamda boshqa omillar Rum sanoq sistemasining

kamdan-kam ishlatilishiga sabab bo‘ldi. O‘nli pozitsion sanoq sistemasida

katta xonaning har bir birligi kichik xonaning o‘nta birligiga

teng. Boshqacha aytganda, alohida xonalar raqamlari birliklarining

salmoqlari maxraji 10 ga teng bo‘lgan geometrik progressiya xadlarining

qatoriga to‘g‘ri keladi, ya’ni 504,72=5*102+0*101+4*100+7*10-1+2-10-2.

Davomi…

Ikkilik sanoq sistemasida, ya’ni r=2 bo‘lganda faqat ikkita raqam: 0 va 1

ishlatiladi. Beshlik sanoq sistemasida, ya’ni r=5 bo‘lganda, beshta raqam 0,

1, 2, 3 va 4 ishlatiladi. Sakkizlik sanoq sistemasida (p=8) sakkizta

raqam: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ishlatiladi. Sanoq sistemasining asosi 10 dan

katta bo‘lganda, qo‘shimcha belgilash kiritiladi. 

Kompyuterning mantiqiy asoslari

Mantiqiy element - kirish va chiqish signallari o‘rtasida ma’lum mantiqiy bog’liqlikni

amalga oshiradigan element. Mantiqiy elementlar odatda kompyuterlarning mantiqiy

sxemalarini, diskret avtomatik boshqarish va boshqarish sxemalarini yaratish uchun

ishlatiladi. Mantiqiy elementlarning barcha turlari, ularning jismoniy tabiatidan qat’iy

nazar, kirish va chiqish signallarining diskret qiymatlari bilan ajralib turadi. Element sxemasining qurilmasiga, uning elektr parametrlariga qarab, kirish va

chiqishning mantiqiy darajalari (yuqori va past kuchlanish darajalari) yuqori va past

(haqiqiy va yolg’on) holatlar uchun bir xil qiymatlarga ega.