Mavzu: Kirish. Geoekologiyaning shakllanishi, rivojlanishi va hozirgi holati
Reja:
1. Geoekologiyaning shakllanishi
2. Geoekologiyaning rivojlanishi va hozirgi holati
3. Geoekologiyaning tadqiqot obekti va predmeti, maqsadi, vazifalari
GEOEKOLOGIYANING SHAKLLANISHI
Geoekologiyaning fan sifatida shakllanish va rivojlanish tarixida 4 ta asosiy davrni ajratish mumkin.
Geoekologik bilimlarning to‘planishi va geoekologiyaning fan sifatida vujudga kelishi uchun mavjud konsepsiyalarni anglash (1939 yilgaeha) davri.
Ta’limot va konsepsiyalar
Landshaft ekologiyasining paydo bo‘lishi bilan bog’liq holda geografiyada ekologik yondashuvni rivojlanishining klassik davri (1939 yildan 1960 yillargacha).
Sobiq Ittifoqda va O’zbekistonda
Geoekologiyaning sintezlashishi
Geologiyada geoekologiya
Biologiyada geoekologiya
Tuproqshunoslikda geoekologiya
O‘zbekistonda geoekologik tadqiqotlarning rivojlanishi va prof. A.A.Rafiqov geoekologiya ilmiy maktabining shakllanishi.
GEOEKOLOGIYANING TADQIQOT OB’EKTI VA PREDMETI, MAQSADI VA VAZIFALARI
A.A.Rafiqovning (2000) fikricha, ob’ekti - geotizim, predmeti - geotizim (landshaft) lardagi ekologik qonuniyatlar va jarayonlarni inson ekologiyasi 1nuqtai nazaridan organish.
Geoekologiyaning ob’ekti
Geotizimlaming modda va energiya almashinuviga kora ikki tipi ajratiladi
Dunyo aholisi sonining ko‘payishi, uning ehtiyojini, ayniqsa ehtiyojiga nisbatan hohishining ildam o‘sishi Yer resurslaridan kengroq foydalanishga sabab bo‘lmoqda. Bu esa yangi texnologiyalarning joriy etilishiga, energetikada, sanoatda, qishloq xo‘jaligida, transportda ishlab chiqarishning o‘sishiga, yer yuzi landshaftlarini antropogen o‘zgartirishga va oqibatda atrof tabiiy muhitga antropogen yukning ortishiga, o‘z navbatida, jamiyat va tabiat orasidagi o‘zaro ta’sirning kuchayishiga olib keldi. Buning natijasida geotizimlarda ming yillar davomida barqaror bo‘lib kelgan tabiiy muvozanat buzilib, inson bilan tabiat o‘rtasidagi munosabat murakkablashib, ekologik inqirozli hududlar tarkib topmoqda. Shu sababdan mazkur munosabatlarni o‘rganish, ijobiy tomonga o‘zgartirish dolzarb masaladir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
