- Биринчи босқич (XVI-XIX асрлар) мустамлака мамлакатларда ишлаб чиқарилган товарлар савдосининг жадал ривожланиши билан тавсифланади.
- Иккинчи босқич (1870-1913 йй.) милий товарлар экспортининг кўпайиши билан тавсифланади. Мамлакатлар ўртасидаги савдо интеграциясининг заифлашуви хўжалик ҳаётининг интернационаллашуви билан боғлиқ бошқа тамойиллар ҳисобига ривожланган:
- Учинчи босқич I ва II-жаҳон урушлари даврини ўз ичига олади. Бу давр жаҳон мамлакатларининг 1920 йилдан кейинги жадал ривожланишига қарамай халқаро молия тизими юқори даражадаги беқарорлиги, индустриал мамлакатлардан узоқ муддатли капиталларнинг чиқиб кетиши билан ажралиб туради.
2. Жаҳон хўжалигининг шаклланиши , ривожланиш босқичлари ва хусусиятлари - Тўртинчи босқич II-жаҳон урушининг охирларидан бошланиб 90-йилларнинг биринчи ярмига қадар давом этган. Бу давр халқаро иқтисодий муносабатларни қайтадан йўлга қўйиш ёки янги халқаро иқтисодий тартибни белгилаш даври сифатида тавсифланади. Бу даврда жаҳон иқтисодиётининг ривожланишига қуйидаги омиллар таъсир кўрсатган: иқтисодий ўсишнинг бениҳоя чексизлиги; мамлакатларнинг иқтисодий фаолият ва меҳнат унумдорлигини ошириш соҳасида бирлашиш тамойилларининг кучайиши; ташқи савдо сиёсатини эркинлаштириш; илмий-техник тараққиётнинг жадал ривожланиши; мустамлакачилик тизимининг парчаланиши.
2. Жаҳон хўжалигининг шаклланиши , ривожланиш босқичлари ва хусусиятлари - Бешинчи - замонавий ривожланиш босқичи 90-йилларнинг бошларидан бошланади. Ўзаро иқтисодий ёрдам кенгаши (ЎИЁК) ва собиқ иттифоқнинг парчаланиши, Шарқий ва Марказий Европа мамлакатларининг бозор иқтисодиётига ўтиши, халқаро интеграция жараёнларининг кучайиши ва халқаро корпорацияларнинг жаҳон хўжалиги субъекти сифатидаги ролининг ортиб бориши жаҳон иқтисодиётининг замонавий ривожланиш босқичидаги асосий омиллар ҳисобланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
