Давлатнинг халқаро савдога аралашув даражасига кўра эркин савдо сиёсати ва протекционизм сиёсатига ажратиш мумкин. - Давлатнинг халқаро савдога аралашув даражасига кўра эркин савдо сиёсати ва протекционизм сиёсатига ажратиш мумкин.
- Эркин савдо (free trade) – давлатнинг ташқи савдоси минимал даражада аралашиш сиёсати бўлиб, бунда ташқи савдо эркин бозор кучлари талаб ва таклиф асосида ривожланади.
- Протекционизм (protection) – бу савдо сиёсатининг тариф ва нотариф воситаларидан фойдаланиш йўли билан ички бозорни ташқи рақобатчиларидан химоялашга қаратилган давлат сиёсати.
Протекционизм шакллари: - Протекционизм шакллари:
- танланган (селектив) протекционизм – айрим мамлакат ва товарларга йўналтирилган ҳимоя;
- соҳаларда протекционизм – маълум соҳаларни аввало аграр соҳа доирасида қишлоқ хўжалигини ҳимоя қилиш;
- жамоавий протекционизм – бирлашган мамлакатлар томонидан ушбу бирлашмага кирмаган мамлакатларга нисбатан амалга ошириладиган ҳимоя;
- яширин протекционизм – ички иқтисодий сиёсат усуллари орқали амалга оширилган ҳимоя.
Ташқи савдони давлат томонидан тартибга солиш иккита асосий типга ажратиш мумкин: иқтисодий (тарифли) ва маъмурий (тарифсиз). - Ташқи савдони давлат томонидан тартибга солиш иккита асосий типга ажратиш мумкин: иқтисодий (тарифли) ва маъмурий (тарифсиз).
- Тарифли усуллар товар нархига бевосита таъсир қилади. Бу усуллар давлатлар ташқи савдо амалиётида энг кенг тарқалган, чунки улар бирданига учта вазифани ҳал қилиш имконини беради:
- фискал — бюджет учун қўшимча маблағларни олиш;
- рағбатлантирувчи — хорижий ҳамкорлар билан алоқаларни ривожлантириш;
- протекционистик — миллий товар ишлаб чиқарувчилар учун қулай шарт-шароитларни яратиш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
