Shtatlar konfederatsiyasi
Xalqaro shtatlar uyushmasi, uyushgan hamjamiyatga teng, davlatlarning bir deb atalmish konfederatsiya, masalan, Xalqlar ittifoqi, ko’p jihatdan federal shtatlarga o’xshaydi. Shuningdek odatda bir federal davlat bilan bo'lgani kabi, bu jamoa Konstitutsiya, xalqaro shartnoma mazmuni hisoblanadi. Shtatlarning Konfederatsiya Konstitutsiyasi, ushbu xalqaro hamjamiyatning barcha shtatlar hududida amal qiluvchi huquqiy tartibi hisoblanadi. Bu markaziy tartib xususiyatiga ega va qisman jamiyat bo’lmish konfederatsiyadan tashkil topgan. A’zo shtatlar deb ataladigan alohida shtatlar federal shtatning komponenti hisoblanadi, qisman jamiyatlar mahalliy tartiblar bo’lmish milliy qonunlardan iborat. A'zo davlatlar bilan birga Konfederatsiyas, Konfederatsiya umumiy hamjamiyatni tashkil etadi. Markaziy hamjamiyat konstitutsiyasi ayni paytda Konfederatsiyaning kostitutsiyasi, jamiyatning barcha shtatlari uchun normaga amalga vakolatli markaziy organ o'rnatishi mumkin, qaysiki butunlay miqdorda birlashmani qamrab oladi. Bu organ federal shtatning markaziy qonun chiqaruvchi organiga qiyoslanishi mumkin. Bu asosan azo shtatlar vakillaridan tashkil topgan bo’lib, vakillar o’zlarining hokimiyatlari tomonidan tayinlanadilar. Markaziy organ odatda uning qarorlari bir ovozdan ittifoq a'zolari uchun, qaysiki har bir shtatdan teng miqdorda ovozlar keladi. Ko'pchilik qaror majburiy istisno, lekin ular istisno qilinadi. Misol uchun Millatlar Ligasi yig'ish bunday organ hisoblanadi. Konfederatsiya Konstitutsiya odatda a'zo davlatlar konstitutsiyalarida nisbatan hech qanday ta’minotni o'z ichiga olamaydi.
Hans Kelsen. General Theory of Law and State. – Cambridge: Harvard University Press, 2009. – Р.192-196, 269-282.
Do'stlaringiz bilan baham: |