Har qanday mamlakat hukumati iqtisodiy siyosatining eng muhim uzoq muddatli maqsadlaridan biri iqtisodiy o’sishni rag’batlantirish, uning sur’atlarini barqaror va optimal darajada ushlab turishdir

Nominal va real yalpi ichki mahsulot
Jamiyat erishgan iqtisodiy natijani YalM hajmi belgilaydi. Biroq Buning uchun nominal va real YalM ni farqlantirish kerak.
Nominal YalM³ — bu tovar va xizmatlarning joriy narxlarda Hisoblangan bozor qiymatidir. Bu ikki narsaga bogiiq boiadi. Birinchisi, tovar va xizmatlaming miqdori. Ikkinchisi, bular narxining o‘sishi. Nominal YalM inflatsiya ta’sirida bo‘lgan, ya’ni undan tozalanmay turib hisoblangan mahsulot bo‘ladi. Bu narxning o‘zgarishiga bog‘liq bo‘lganidan haqiqiy iqtisodiy natijani to‘g‘ri ko‘rsatmaydi. Masalan, A tovar ilgari 10000 dona chiqarilgan bo‘lib, har birining narxi 5000 bo‘lgan. Bunda ulaming bozor qiymati 50 min (10000*5000=50000000)ga tengbofladi. Keyinchalik A tovar 10000 dona chiqarilgan boiib, har birining narxi 6000 ga yetgan. Demak, jami tovarning bozor qiymati 60 min ni tashkil etgan. Demak, tovar miqdori amalda oshmagan, lekin uning bozor qiymati 20 %ga oshgan. Shunga qarab YalM 20 % ko‘paydi, deb hisoblash xato bo‘ladi, chunki uning hajmi narx hisobidan oshgan, amalda esa uning miqdori o‘zgarmay qolgan.
Real YalM⁴ — bu bazis narxlarida yoki o‘zgarmas narxda Hisoblangan mahsulotdir. Bu iqtisodiyotning haqiqiy holatini Ko‘rsatib beradi, chunki bu usulda mahsulotning bozor qiymati Inflatsiya ta’siridan xoli etiladi, chunki hozirgi mahsulot oldingi davr Narxida hisoblanadi. Oldingi misolga qaytsak «А» tovardan 12000 Dona chiqarilib, har biri joriy narxda 6000 dan sotilganligi uchun Uning bozor qiymati 72 min ni tashkil etgan. Agar buni oldingi Yildagi (bu bazis yili) narx – 5000, deb hisoblasak, uning haqiqiy Bozor qiymati 60 min ni tashkil etadi. Mana shu real iqtisodiy Natijani bildiradi.
Makroiqtisodiy vaziyatga baho berilganda, narxlar o‘zgarishini E’tiborga olib real YalM ni aniqlash va dinamikasiga qarab uning Holatini aniqlash kerak bo‘ladi.

1.2. Iqtisodiyot o’sish va uning omillari
Ehtiyojlar uzluksiz qondirilishi uchun iqtisodiyot doimo o‘sib Borishi talab qilinadi. Chunki shunday yo‘l bilangina kishilar iste’- Moliga zarur boflgan tovar va xizmatlar ko‘plab va xilma-xil yaratiladi.