Harflarning sifatlari

5-darajali (eng zaif) isti’lo: isti’lo harfi kasra bilan kelsa. Masalan: 
َلَبِق
مُت بِط
 
ISTIFOLA (isti’loning ziddi) 
“Istifola” so’zi lug’atda “pasaytirish”, “pastga tushirish” degani. 
Istilohda esa – harfni talaffuz qilganda tilning orqa tomonini yuqoriga 
ko’tarmay, ingichka o’qish istifola deyiladi. Istifola harflari 19ta bo’lib, ular: 
ي ه و ن م ك ف ع ش س ز ذ د ح ج ث ت ب ا 
E’tibor bering! “ل ر” harflari, “mad alif” va “g’unna” tovushi ba/zan yo’g’on 
va ba’zan ingichka o’qiladi. Shu bois “ل ر” harflari isti’lo harflari ro’yxatiga ham, 
istifola harflari ro’yxatiga ham qo’shilmadi. 

---

ITBOQ 
“Itboq” so’zi lug’atda “yopishtirish” degani. 
Istilohda esa – harfni talaffuz qilganda tilning biroz oldiroq yuza qismini 
yuqori tanglayga yopishtirish itboq deyiladi. Itboq harflari 4ta bo’lib, ular: 
ظ ط ض ص 
E’tibor bering! “ظ ط ض ص” harflarida ham itboq, ham isti’lo sifatlari mavjud 
bo’lgani sababli “ق غ خ” harflariga nisbatan yana-da yo’g’onroq talaffuz qilinadi. 
INFITOH (itboqning ziddi) 
“Infitoh” so’zi lug’atda “ochish’ degani. 
Istilohda esa – harfni talaffuz qilganda tilni yuqori tanglayga yopishtirmay, 
ochiq qoldirish infitoh deyiladi. Infitoh harflari 24ta bo’lib, ular: 
ث ت ب أ
ي ه و ن م ل ك ق ف غ ع ش س ز ر ذ د خ ح ج
IZLOQ 
“Izloq” so’zi lug’atda “ravon qilish”, “yengillashtirish” degani. 
Istilohda esa – harfni til va lab uchidan yengil va ravon talaffuz qilish izloq 
deyiladi. Izloq harflari 6ta: ن م ل ف ر ب 
ISMOT (izloqning ziddi) 
“Ismot” so’zi lug’atda “to’sish”, “og’irlashtirish” degani. 
Istilohda esa – harfni bosim bilan, og’irroq talaffuz qilish ismot deyiladi. 
Ismot harflari 22ta bo’lib, ular: ي ه و ك ق غ ع ظ ط ض ص ش س ز ذ د خ ح ج ث ت أ 
*****