Harflarning sifatlari
Download 0.77 Mb. Pdf ko'rish
|
5-6 dars (SIFATLAR) pdf 230201 174238 230210 104027
- Bu sahifa navigatsiya:
- Noqis
- “takrir bu “
|
Komil (90 foizli) g’unna: g’unnali bo’lgan sukunli “ن”ni g”unnasiz
bo’lgan “ي و” harflariga noqis idg’om qilganda, sukunli “ن”ni ixfo qilganda, sukunli “ن”ni “م”ga iqlob qilganda hamda sukunli “م”ni ixfo qilganda hosil bo’ladi. Masalan: ن ِم دَل َو ا ًر يَخ ُه َرَي ناَس نِإ عيِمَس ري ِصَب مِهيِم رَت ة َراَج ِحِب 3. Noqis (50 foizli) g’unna: sukunli “ن م” harflarini izhor qilganda hosil bo’ladi. Masalan: َت مَع نَأ 4. Anqos (25 foizli) g’unna: harakatli “ن م” harflarida bo’ladi. Masalan: ُمِمَم ُنِنَن LIYN “Liyn” so’zi lug’atda “muloyim” degani. Istilohda esa – Harfni talaffuz qilganda tovushning muloyim bo’lib, biroz cho’zilib chiqishi liyn deyiladi. Liyn harflari 2ta bo’lib, ular: o’zi sukunli bo’lgan va o’zidan avvalgi harf fathali bo’lgan “و” va “ي” harflari. INHIROF “Inhirof” so’zi lug’atda “burilish” degani. Istilohda esa – harfni talaffuz qilganda til tovushning yo’lini to’sib qo’ygani sababli tovushning burilib chiqishi inhirof deyiladi. Inhirof harflari 2ta bo’lib, ular: ل ر TAKRIR “Takrir’ so’zi lug’atda ‘takrorlash”, “titratish’ degani. Istilohda esa – harfni talaffuz qilganda til uchining tabiiy ravishda yengil titrashi takrir deyiladi. Takrir harfi 1ta: ر Mulohaza! Qiroat ulamolari takrir sifatiga ikki xil ta’rif berganlar. Birinchi taraf ulamolar “takrir bu “ ر ” harfini takrorlab ko’paytirib yuborish” deb ta’riflashgan. Ushbu ta’rifda aytilgan takrir sifatini “ر” harfiga berish aslo joiz emas. Aks holda bitta “ر” harfi bir nechta “ر”ga aylanib qoladi va bu holatda jumlaning ma’nosi o’zgarib ketishi mumkin. |
