Harorat datchiklari: termopara, qarshilik va termometr harorat datchiklarining tahlili, hisobi va usullari

Termoqarshilikli datchiklarni termoqarshilikni aylantiruvchi qurilmasi ham deb ataladi. Ularni ishlash prinsipi elektr o‘tkazuvchan materiallarni issiqlikdan elektr qarshiliklarini ortishi fizik hodisasiga asoslangan.



1.13.Rasm. Sanoat termoqarshiliklari

Termoqarshilikni statik qarshiligini o‘zgarishini quyidagi formula bilan yozish mumkin.

R_t = W· R₀ (1.2.1)
Bu yerda
R₀ – termoqarshilikni 0 ⁰ S dagi qarshiligi
W – proporsionallik koeffitsienti bo‘lib moddani t ⁰ C qarshiligini 0 ⁰ S dagi qarshiligiga nisbatiga teng va qiymati maxsus jadvaldan olinadi.
Ushbu formuladan foydalanib MATLAB dasturi yordamida R_t ni qiymatini aniqlash va W ga bog‘liqlik grafigini qurish mumkin. Xisoblash ishlari quyidagi tartibda olib boriladi:

R0=1:10:100

R0 =
1 11 21 31 41 51 61 71 81 91
W=1.3850
W =
1.3850
Rt=W*R0
Rt =
Columns 1 through 8
1.3850 15.2350 29.0850 42.9350 56.7850 70.6350 84.4850 98.3350
Columns 9 through 10
112.1850 126.0350
plot(W,Rt,'o')

Termoqarshilikni sezgirligi

S = dR/dt (1.2.2)
ifoda bilan aniqlaniladi.
Termoqarshilikli datchiklarni sezuvchi elementi (asosiy haroratdan qarshiligi o‘zgaruvchan qismi) quyidagi materiallardan tayyorlaniladi
- platinali(TSP) – platinadan
- misli(TSM) – misdan
- nikeli(TSN) – nikeldan.
Platinadan tayyorlangan termoqarshiliklarda qarshilikni haroratga bog‘liq ifodasi quyidagicha:
R_t = R₀ (1 + At + Bt²) (1.2.3)
Ushbu ifodadan ko‘rinib turibdiki, qarshilikni haroratga bog‘liqligi chiziqli.
Misdan tayyorlangan termoqarshiliklarda qarshilikni haroratga bog‘liqli ifodasi chiziqli bo‘lib, quyidagicha: