Ha'z qq tili. Leksikologiya

Lingvistikalıq stilistika 
−
tildin` stil`ler sistemasın izertleydi. 
Til stilistikası 
−
a`debiy tildegi so`zlerdin`, frazeologiyalıq so`z 
dizbeklerinin`, so`z formalarının` ha`m konstruktsiyanın` stil`lik qatnasların, 
olardın` stilistikasının` belgilerin anıqlaydı. 

---

So`ylew stilistikası 
−
so`ylew materialların stil`lik differentsiyag`a 
sa`ykeslep qurıw nızamlıqların u`yrenedi. 
Stil` problemassı, onı anıqlaw, klassifikatsiyalaw ha`m onın` til iliminde 
alatug`ın ornın belgilew elege shekem tartıslı ma`selelerdin` biri bolıp kiyatır. 
Stil`di anıqlawda rus tilshi-ilimpazları M.V.Lomonosov, A.X.Vostokov, 
V.V.Vinogradov, Efimov A.I. ha`m t.b. ko`p jumıs isledi. Tyurkologiyada da stil` 
ma`selesine keyingi waqıtlarda ayrıqsha dıqqat awdarıla basladı. 
Akademik V.V.Vinogradov til stilin «ha`r qanday a`debiyat yamasa jazıw 
janrına ha`r qanday turmıs tarawına, belgili bir sotsiallıq jag`dayg`a sa`ykes 
semantikalıq jaqtan qabıllang`an til qurallarının` sisteması» 
−
sıpatında qaraydı. 
E.Berdimuratov: 
−
«. . . stil` 
−
bul, haqıyqatında da, tildin` tariyxıy 
rawajlanıwının` barısında turmıs tarawına, til arqası qatnasıqtın` tu`rli formalarına, 
konkret jag`dayg`a baylanıslı leksika-semantikalıq, grammatikalıq t.b. boyınsha sol 
tarawg`a funktsionallıq beyimliligi menen qa`liplesken til qurallarının` sisteması 
sıpatında ko`rinedi» 
−
deydi. 
Funktsional` stil`ler 
Til adamnın` turmıs xızmetine baylanıslı ha`r qıylı funtsiyalardı atqaradı. 
Tildin` en` a`hmiyetli ja`miyetlik funktsiyaları mınalardan ibarat: 1) 
pikirlesiw (obshenie), 2) xabarlaw (soobshenie), 3) ta`sir etiw (vozdeystvie), 
usınday funktsiyalardı atqarıw ushın tariyxıy rawajlanıwında tildin` ayırım 
bo`leksheleri sıpatında olardın` o`zine ta`n bolg`an ayrıqsha leksika-
frazeologiyalıq, geypara morfologiyalıq quralları qa`liplesedi. Tildegi bunday 
bo`leksheler tildin` funktsional` stil`leri dep ataladı. 
Qollanılıw tipine qaray funktsional` stil`ler eki toparg`a bo`linedi: 
1. Birinshi toparg`a ilimiy, publitsistikalıq ha`m ra`smiy isler stil`leri kiredi. 
Olar monolog tu`rinde qollanıladı. 
Tildegi funktsional` stil`ler to`mendegishe klassifikatsiyalanadı: 
I. Kitabıy stil`ler: 
1. Ilimiy stil`. 
2. Ra`smiy isler stili. 
3. Publitsistikalıq stil`. 
4. Ko`rkem a`debiyat stili. 
II. So`ylew stili 
Ayırım izertlewshiler ta`repinen ko`rsetilip ju`rgen «saltanatlı stil`», 
«satiralıq stil`» ha`m t.b. tu`sinikler tek til qurallarının` emotsional`lıq ha`m 
ekspressivlik belgilerinin` ko`riniwi bolıp esaplanadı.