“Himoyaga ruxsat etilsin ” Fakultet dekani

pedagogik faoliyatdir. O‘quv tahlili mobaynida o‘qituvchi yoki professor hamisha 
o‘quvchi yoxud talabalar bilan birgalikda faoliyat ko‘rsatadi. Bunda ular asarni 
tanlash imkoniga ega emas (dasturga amal qilinadi). SHuningdek, o‘quv tahlili joy 
(auditoriya yoki sinf) va vaqt (bir dars yoki uning qismi) jihatidan ham cheklangan 
bo‘ladi. Tahlil asnosida o‘quvchilarningyosh va intellektual darajasi hisobga 
olinishida namoyon bo‘ladigan intellektual ma’naviy chegara ham mavjud. Shu 
jihatdan o‘quv tahlilini amalga oshirish filologik tahlilga nisbatan 
murakkabroqdir”
8
.Ta’lim bosqichlarida amalga oshiriladigan didaktik tahlilbadiiy 
tahlilning og‘zaki shaklida namoyon bo‘ladi. 
Badiiy tahlil “ilmiy-estetik jarayon” bo‘lgani bois u muayyan bosqichlarda 
amalga oshiriladi: 
Birinchi bosqich – badiiy tahlilga tayyorlanish bosqichibo‘lib, bunda badiiy 
asar yaxlit butunlik sifatida o‘qib o‘rganiladi, tahlil qilinishi lozim bo‘lgan asosiy 
jihatlar, e’tiborli nuqtalar belgilab olinadi.
Ikkinchi bosqich –badiiy matn ustida ishlash jarayoni bo‘lib, bunda asar 
“alohida elementlari” bo‘yicha jiddiy tahlilga tortiladi. Adabiy matnning 
“jozibadorligini ta’minlagan estetik omillar: timsollar tizimi, personajlar ruhiyatini 
ko‘rsatishda qo‘llanilgan usullar, ifoda tarzidagi o‘ziga xoslik, til xususiyatlari 
singari jihatlar tekshiriladi”. 
Uchinchi 
bosqich 
– umumlashtirish, alohida olingan qismlarni 
birlashtirishdan iborat bo‘lib, bunda tahlil yuzasidan yakunlovchi xulosaga 
kelinadi. Ijodkor mahoratiga munosabat bildiriladi. Tahlil qilinayotgan asarning 
7
Q. Yo’ldoshev. Mohiyatni anglatish yo’li. \\ “Sharq yulduzi”. T., 2010, 159- b. 
8
Q. Yo’ldoshev. Mohiyatni anglatish yo’li. \\ “Sharq yulduzi”. T., 2010, 159- b.