Хорижий инвестицияларнинг мамлакат иқтисодий ривожланишдаги ўрнини

1. 
   Хорижий инвестицияларнинг мамлакат иқтисодий ривожланишдаги ўрнини
   

Хорижий инвестициялар - бу чет эл инвесторлари томонидан юқори даражада даромад олиш, самарага эришиш мақсадида мутлоқ бошқа давлат иқтисодиётининг, тадбиркорлик ва бошқа фаолиятларига сафарбар этадиган барча мулкий, молиявий, интеллектуал бойликларидир. Хорижий инвестицияларга асосан 2 гурух омиллар таъсир кўрсатади:
1) иқтисодий омиллар:
- ишлаб чиқаришнинг ривожланиши ва иқтисодий усиш суръатларининг бир маромда ушлаб турилиши;
- жаҳон ва алохида мамлакатлар иқтисодиётида чукур таркибий силжишларнинг амалга оширилиши (айникса, фан-техника тараккиёти ютуклари ва жаҳон хизматлар бозори тараккиёти таъсири остида олиб борилиши);
- ишлаб чиқаришни халқаро ихтисослашуви ва кооперациялашувининг чукурлашуви;
- жаҳон иқтисодиётини трансмиллийлаштирилишини ўсиб бориши (АКШ Трансмиллий корпорация (ТМК)лари хорижий филиалларининг махсулот ишлаб чиқариш хажми АҚШ товар экспортидан 4 маротаба ортикдир);
- ишлаб чиқаришнинг байналминаллашуви ва интеграция жараёнларининг чукурлашиб бориши;
- халқаро иқтисодий муносабатлар (ХИМ) нинг фаол ривожланиши ва бошқалар. 2) сиёсий омиллар:
- капитал экспорти (импорти)ни эркинлаштириш (Эркин иқтисодий ҳудудлар (ЭИХ), оффшор ҳудудлари ва бошқ.);
- ривожланаётган мамлакатларда индустирлаштириш сиёсатини олиб бориш;
- иқтисодий ислохотларни олиб бориш “Асосий вазифамиз – ватанимиз тараққиёти ва халқимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир” (давлат корхоналарини хусусийлаштириш, хусусий секторни ва кичик бизнесни қўллаб-қувватлаш);
- бандлик даражасини ушлаб туриш сиёсатини олиб бориш ва бошқалар.
Тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларнинг Ўзбекистонга кириб келиши, қисқа вақт ичида, мулкчиликнинг турли шаклларини ташкил топишига кўмаклашди, Ўзбекистон иқтисодиётида таркибий қайта қуришни, нуфузли тармоқлар барпо этилишини таъминлади. Энг муҳими, Ўзбекистон иқтисодиётининг байналминаллашиши ва Ўзбекистоннинг халқаро бозорга ўз маҳсулотларини олиб чиқишини ва у ерда ўз ўрнига эга бўлишини таъминлаш, бунинг оқибатида экспорт ҳажмининг ўсиши ва республикамизнинг тўлов баланси тобора ижобийлашишига эришиш имкониятларини яратади.

2. 
   . Халқаро капиталлар миграциясининг сабаблари нималардан иборат.
   

Xalqaro kapital migratsiyasi (MMK) - foyda sifatida daromad olish va undan iqtisodiy o'sish omili sifatida foydalanish maqsadida mamlakatlar o'rtasida kapitalning qarshi harakati, uni import va eksport qilish. Xalqaro kapital migratsiyasi  - bu ishlab chiqarishning eng muhim omillaridan biri bo'lib, uning alohida mamlakatlarda tarixan shakllangan yoki sotib olingan kontsentratsiyasi natijasida, boshqa mamlakatlarda tovarlar va xizmatlarni yanada samarali ishlab chiqarish uchun iqtisodiy shart-sharoitlar yaratilishi. Kapitalning xalqaro migratsiyasining ob'ektiv sababi jahon iqtisodiyoti mamlakatlarining notekis iqtisodiy rivojlanishi bo'lib, bu amalda turli mamlakatlarda kapitalning notekis to'planishi va kapitalga bo'lgan talabning nomutanosibligi va jahon iqtisodiyotining ayrim qismlarida uni etkazib berish bilan namoyon bo'ladi. Kapital migratsiyasining asosiy sabablari qatorida quyidagilarni aniqlash mumkin: Foiz stavkasi bilan belgilanadigan kapitalning har xil marjinal mahsuldorligi (kapital unumdorligi past bo'lgan joydan yuqori bo'lgan joyga ko'chiriladi); Firmalarning xalqaro miqyosda o'z faoliyatini diversifikatsiya qilish istagi; Tovarlarni olib kirishga to'sqinlik qiladigan va shu bilan xorijiy etkazib beruvchilarni bozorga kirish uchun sarmoya kiritishga majbur qiladigan bojxona to'siqlarining mavjudligi; Barqaror siyosiy muhit va umuman qulay investitsiya muhiti.

3. 
   Инвестиция тушунчасига таъриф беринг