Hozirgi paytda telekommunikatsiya texnologiyalarining jadal
- sonli umumkanal signalizasiyasi
Download 3 Mb. Pdf ko'rish
|
Kommutatsiya-tizimlari.A.M.EshmurodovA.F.Xaytbayev
|
4.3. 7- sonli umumkanal signalizasiyasi Kommutasiyalanadigan aloqa tarmoqlarida stansiyalararo signalizasiyani tashkil etishning ikkita tamoyili quyidagicha asoslangan: ma’lum stansiyalararo kanal ishtirok etgan, shu kanallarga biriktirilgan resurs yordamida stansiyalar orasida ulashni yaratish, qo‘llash va uzish uchun kerak bo‘lgan signallar almashinuvi amalga oshiriladi. Boshqa tamoyil stansiyalar o‘rtasida xizmat signallari bilan almashinuv uchun signalli kanal ishlatiladi, u ma’lum bir stansiyalararo kanallar guruhi yoki ulanishlar uchun umumiydir. Bu tamoyil inglizcha CCS (Common Channel Signaling) so‘zidan olingan bo‘lib, umumkanal signalizasiyasi (UKS) deb ataladi. 7- sonli UKS eng zamonaviy bo‘lishi bilan birga universaldir ham, chunki u telefon telefon tarmoqlarida ma’lumotlarni uzatish tarmoqlariga, ham u, ham bu tarmoqlarning ISDN bilan tutashuvida va ISDN o‘zida, hamda harakatdagi aloqa tarmoqlarida va hokazolarga mo‘ljallangan 7 UKS ning funksional arxitekturasi ko‘p sathli bo‘lib, uchta quyi sathlari, birgalikda signal xabarlarini jo‘natuvchining stansiyasidan oluvchining stansiyasigacha ko‘chirishni ta’minlaydi, hamda tizimni ishlatiladigan hamma variantlarida kerak bo‘lgan MTP Message Transter Part – xabarlarni uzatish tizimchasi, platfor- masini tashkil etadi. Yuqori sath funksiyalari esa har bir variant spesefik mos ravishda shu platformadan foydalanuvchi tizimchasi bajaradi. Xususan PSTN va ISDN da MTP platforma ishlatilganida “yuqorida” ISUP foydalanuvchi tizimchasi, hamda SCCP signalli ulanishlarni boshqarish tizimchasi bilan to‘ldiriladi. SCCP UKS tarmog‘ida virtual ulanishlar yaratishni ko‘zda tutadi. Bu tarmoq orqali axborotni (faqat signalli emas) uzatish uchun ulanish yaratiladi. 7- sonli UKS tizimiga qo‘shiluvchi har xil amaliy tizimchalar (TSAR, OMAR, INAP va boshqalar) UKS tarmog‘ini texnik ekspluatasiyasini, xizmatlarini boshqarish tugunlari va intellektual 117 tarmoqdagi xizmatni kommutasiya tuguni orasida axborot almashinuvini va xokazolarni ta’minlaydi. 7- sonli tizimning muhim xususiyati zarur bo‘lganda, unga yangi tizimchalarini kiritishga ruxsat berishi ma’nosida u ochiq hisoblanadi. 7- UKS tizimini ishlatuvchi aloqa tarmog‘i IKM traktlari bilan o‘zaro bog‘langan ko‘pgina kommutasiya tugunlaridan iborat bo‘lib, ulanishlarni boshqarishda 7- UKS xizmatlaridan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Bu tugunlardan har biri, signal xabarini shakllantirish, uzatish, qabul qilish va integrallashga qodir bo‘lgan signalizasiya punkti (SP-Signaling Point) funksiyasini bajara oladigan vositaga ega bo‘lishi kerak. Signalizasiya punktlari SP o‘zaro bir –biri bilan signal axborotini ikki tomonlama uzatishni ta’minlovchi signalli zvenolar funksiyasini bajaruvchi raqamli kanallar bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Signalizasiya punktlari va signalli zvenolar to‘plami 7- sonli UKS tarmog‘ini tashkil etadi. SP funksiyasini kommutasiya stansiyalari va tugunlaridan tashqari quyidagilar bajarishi mumkin: - aloqa tarmoqlarini ekspuluatasiya boshqarish markazlari (OA&MC- Opeation Administration and Mainte nance Cyentryes); - intellektual tarmoq xizmatlarini boshqarish tugunlari; - tranzit signalizasiya punktlar (STP- Signaling Transfer Poins). Har bir SP ga o‘zining noyob kodi biriktiriladi. Signal axborati alma- shinuvi mumkin bo‘lgan ikkita istalgan SP signali bog‘langan bo‘ladi. Ikkita SP ning signalli aloqasi, yo signalli zvenolarning to‘g‘ri bog‘lami, yo tranzit tashkil etish bilan UKS tarmog‘i vositasi ta’minlashi mumkin. Birinchi holda, signalizasiya punkti (UKS tarmog‘i tuzilmasi nuqtai nazardan) qo‘shni, ikkinchi holda qo‘shni bo‘lmagan. UKS tarmog‘ida ham qo‘shni, ham qo‘shni bo‘lmagan SP ning uchta signalizasiya rejimini mavjud bo‘lishi bilan farqlanadi: bog‘langan, bog‘lanmagan va kvazi bog‘langan. Bog‘langan rejimda ma’lum SP signalli aloqasiga tegishli signal axborot, shu SP bevosita ulaydigan signal zvenosi bo‘yicha uzatiladi. Bog‘lanmagan rejimda shunga o‘xshash axborotni uzatish uchun ketma - ket bir necha signal zvenolar ishlatiladi, signalli aloqani tashkil etishga tranzit signalizasiya punktlarini jalb etiladi. Kvazi bog‘langan rejimda bog‘lanmagan rejimning xususiy holati bo‘lib, unda signal axborot tarmoq orqali o‘tadigan yo‘li oldindan belgilanadi va shu vaqt davomida qayd qilgan bo‘ladi. 7- sonli UKS tizimi signalizasiyani bog‘langan va kvazi bog‘langan rejimlarini qo‘llaydi. UKS tarmog‘i tuzilmasining turli varantlari mavjud. U yoki bu variantni tanlashga UKS tarmog‘i xizmat ko‘rsatayotgan aloqa tarmog‘ining tuzilmasi, hamda boshqa amallar ta’sir 118 ko‘rsatishi mumkin. Agar UKS tarmog‘i faqat kommutasiyani boshqarish uchun zarur bo‘lgan signalli aloqalarni shakllantirishga mo‘ljallangan bo‘lsa, unda ko‘proq eng ma’qul bo‘lgan tuzilma bo‘lib, signalizasiyani bog‘langan rejimi qo‘llashga qaratilgan tuzilma hisoblanadi va unga ko‘p bo‘lmagan darajada kvazi bog‘langan rejim (kam yuklangan signalli aloqalar uchun) hisoblanishi mumkin. Agar UKS tarmog‘i uning imkoniyati ichida barcha ehtiyojlarni qondirish uchun umumiy resursdan barpo etilsa, unda yuqori ishonchligini taminlash uchun ularni zaxiralash bilan birga signalli zvenolarni yuqori mahsuldorligi, asosan kvazi bog‘langan rejimga mo‘ljallangan tuzilmaga olib keladi, hamda bunga qo‘shimcha tarzda nisbatan katta bo‘lmagan sondagi signalizasiyaning bog‘langan rejimida ishlatuvchi signalli zvenolarning to‘g‘ri bog‘lamlari (va o‘ta yuklangan) bilan to‘ldirilgan bo‘ladi. Signalizasiyaning faqat bog‘langan rejimidan foydalanilganda UKS tarmog‘i tuzilmasi, u xizmat ko‘rsatayotgan tarmoq tuzilmasi bilan mos keladi. Faqat kvazi bog‘langan rejim ishlatilganda 4.7- rasmda soddalashtirib ko‘rsatilgan UKS tarmog‘i tuzilmasi eng rasional bo‘ladi. 4.7- rasm. Bog‘langan rejimga mo‘ljallangan UKS tarmog‘ining tuzilmasi Bunday tuzilmada signalli zvenolarning istalgan bog‘lash bir necha signalli aloqalarni qo‘llaydi (faqat bog‘langan rejimga mo‘ljallangan tuzilmadagiday bitta emas). Demak, bu tuzilmada signalli zvenolarning bog‘lamlari ko‘proq ishlatiladi. Undan tashqari SP ning malum bir sonidan boshlab, 4.7- rasmda tuzilma UKS tarmog‘idagi signalli zvenolarning umumiy sonini bog‘langan rejim uchun aytilgan tuzilmaga nisbatan kamaytiriladi, natijada UKS tarmog‘i arzonlashadi. Ya’ni, shuni ta’kidlash lozimki, bunday tuzilmada UKS tarmog‘i lokal o‘ta yuklanishlarga barqarorroqdir, ishonchlikning juda yaxshi ta’siriga ega va har signalli aloqa uchun uni tashkil etish bir necha mumkin bo‘lgan yo‘llar, yani bir necha har xil signal marshrutlar mavjud. boshqa SP boshqa SP boshqa SP boshqa SP STP3 STP2 SP 2 STP1 SP1 STP4 SP 3 SP 4 119 UKS tarmoqlari imkoniyatlari faqat kommutasiyani boshqarish bilan bog‘liq bo‘lgan funksiyalar bilan chegaralanmaydi. Bu turdagi signalizasiyani qo‘llash uchun, eng tabiiy bo‘lib, bog‘langan rejimi hisoblanadi. Chunki u kanallar kommutasiya tarmog‘ida kommutasiyalanadigan aloqalarni tashkil etish xususiyatlariga bog‘liqdir, xususan telefon tarmoqlarida ulash har doim “ketma- ket qadamlar” bilan o‘rnatiladi. Chiquvchi stansiya belgilangan stansiyaga yo‘nalishni tanlab, eng yaqin (ushbu yo‘nalishda) tranzit stansiya, masalan, ChXT bilan signalli axborot bilan almashadi, so‘ngra chiqish xabarlar tuguni ChXT boshqa tranzit stansiya KXT bilan signalli axborot bilan almashadi, u esa o‘z navbatida belgilangan stansiya bilan almashadi. Xuddi shu holat bog‘lanishini buzishda xam yuz beradi. Agar UKS tarmog‘i orqali qo‘shni bo‘lmagan SP lar axborot almashsa, tranzit funksiyasini istalgan SP bajarish mumkin. Yevropa elektr aloqa standartlash instituti ETSI varianti 4.8- rasmda ASE servisli amaliy element, OMASE - OMAP ning servisli amaliy elemenni 7- sonli UKS ni tutashma bayonnomalari keltirilgan. 4.8 –rasm. UKS ni tutashma bayonnomalari 4.8- rasm. ASE servisli amaliy element, OMASE - OMAP ning servisli amaliy elemenni 7- sonli UKS ni tutashma bayonnomalari UKS tarmog‘i tuzilmasi bog‘langan rejimga mo‘ljallangan bunday almashinuvni ham ta’minlaydi. Biroq, UKS tarmog‘i orqali o‘tuvchi axborotning umumiy hajmida uning hissasi ortib borgan sari, bu tuzilma Mobil aloqani tizinchasi GSM, MAP, BSSAP standartlari Ekspluatatsiya boshqarish tizimchasi OMAP Intellektual tarmoqni amaliy bayonnomasi INAP AE AE AE Tranzaksiya vositalari tizimchasi TCAP Mobil aloqaning NMT-450 standarti tizimchasi MUP ISDN tizimchasi ISUP NMT-450 Standartli mobil aloqa tarmog`ining Download 3 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|