Хусусий капитал хисоби


Конверсияланувчи (алмаштириладиган) имтиёзли акциялар


Download 35 Kb.
bet2/5
Sana18.06.2023
Hajmi35 Kb.
#1569787
1   2   3   4   5
Bog'liq
1353592934 40149

Конверсияланувчи (алмаштириладиган) имтиёзли акциялар - бу, акционер хохиши билан оддий акцияларга алмаштирилиши мумкин булган имтиёзли акциялар.
Кумулятив акциялар - вакт утиши билан туланмаган дивидендлар тупланиб бориладиган, ва улар оддий акциялар эгаларига эхтимол туланиши мумкин булган давргача маълум бир йилда туланиши лозим булган имтиёзли акциялардир.
Дивидендлар-акцнонерлар орасида, одатда, пул маблаглари куринишда, корпорация активларининг таксимланиши.
Муддати утган дивидендлар ~ утган йиллардан колган, кумулятив имтиёзли акциялар буйича тупланган туланмаган дивидендлар.
Сотиб олинган хусусип акциялар - бу, эркин бозорда сотиб олинган корпорациянинг акциялари. Уз сотиб олинган акциялар бухгалтерия балансида капиталнинг контр счёти сифатида акс этиладилар.
Корпорация баланс хисоботидаги «хусусий капитал» булимига таъсир этадиган хар хил операцияларни утказиши мумкин. Бу операциялар куйидагиларни уз ичига олади:
* Кимматбахо когозлар чикариш
* Дивидендларни эълон килиш ва тулаш
* Сотиб олинган хусусий акцияларини сотиб олиш ва сотиш.
Акцияларни чикариш.Фараз килайлик, янги бир корпорация ташкил топди. Корпорация устави билан номинал киймати 10 сум булган 20 000 акциягача оддий акцияларини сотишга рухсат берилган. Корпорация уставини бериш кунига компания аъзоларига номинал киймат буйича 10 000 акция сотади. Олинган сумма 100 000 сумга тенг (10 000 акция х 10 сум, хар бир акция учун). Бу операцияни акс эттириш учун журнал проводкаси куйидагича булади:
Таьсисчиларни Устав капиталига улушлар буйича карзи 200 000
Оддий акциялар 200 000
10 000 дона акция сотилгант пайтда:
Пул маблаглари 100000
Оддий акциялар 100000
Бир ойдан кейин корпорация бошка инвесторларга бир акция учун ёки 75 000 сумга
(5 000 акция х 15 сум, бир акция учун) 5 000 акция сотади. Бу операцияни акс эттириш учун журнал проводкаси куйидагича булади:
Пул маблаглари 75 000
Оддий акциялар 50 000
Номинални ошириш учун
туланган капитал 25 000
Сотиш киймати ва номинал киймат орасидаги фарк (бир акция учун 5 сум) кушимча туланган капитал каби акс эттирилади. Бу операциялар ёзилганидан кейин бухгалтерия балансидаги капитал булими куйидагича булади:
Куйилган капитал
Оддий акциялар - номинал киймат 10 сум,
200 000 150 000 25 000 О
225 000
Баъзан корпорация уз акцияларини бошка активларга адмаштириш учун чикаради. Масалан, номинал киймати 20 сум булган оддий акцияларга эга булган компания жорий киймати 50 сум булган 1000 акциясини бозор бахоси аниклаб булмайдиган ер участкасига алмаштирмокчи. Бунинг учун куйидагича бухгалтерия ёзуви берилади:
Ер 50 000
Оддий акциялар 20 000
Номинални ошириши учун туланган капитал 30 000
Ернинг бозор бахосини аниклаб булмаслиги сабабли алмаштиришда алмаштирилайтган акцияларнинг жорий бозор бахоси буйича бахоланади. Акцияларнинг номинал ва бозор бахолари орасидаги фарк яна «кушимча капитал» счётига кредитланади.
Дивидендлар.Учта мухим сана дивидендлар билан операцияларга алокадор. Биринчи сана -бу дивидендларни эълон килиш куни. Бу кунда директорлар кенгаши дивидендларни тулаш хакида эълон килади. Бу кунда дивидендларни тулаш хакида мажбурият ёзилади. Иккинчи сана - дивидендлари туланадиган акционерларнинг кайд килиниши куни. Кайд килиш кунидан кейин, аммо дивидендларни тулаш кунидан олдин акционердан акция сотиб олган бошка бир кимса, акцияларни эксдивидендлар билан сотиб олади, яъни эълон килинган дивидендларни олиш хукукига эмас.
Баъзан корпорация уз акцияларини бошка активларга адмаштириш учун чикаради. Масалан, номинал киймати 20 сум булган оддий акцияларга эга булган компания жорий киймати 50 сум булган 1000 акциясини бозор бахоси аниклаб булмайдиган ер участкасига алмаштирмокчи. Бунинг учун куйидагича бухгалтерия ёзуви берилади:
Ер 50 000
Оддий акциялар 20 000
Номинални ошириши учун туланган капитал 30 000
Ернинг бозор бахосини аниклаб булмаслиги сабабли алмаштиришда алмаштирилайтган акцияларнинг жорий бозор бахоси буйича бахоланади. Акцияларнинг номинал ва бозор бахолари орасидаги фарк яна «кушимча капитал» счётига кредитланади.
Дивидендлар.Учта мухим сана дивидендлар билан операцияларга алокадор. Биринчи сана -бу дивидендларни эълон килиш куни. Бу кунда директорлар кенгаши дивидендларни тулаш хакида эълон килади. Бу кунда дивидендларни тулаш хакида мажбурият ёзилади. Иккинчи сана - дивидендлари туланадиган акционерларнинг кайд килиниши куни. Кайд килиш кунидан кейин, аммо дивидендларни тулаш кунидан олдин акционердан акция сотиб олган бошка бир кимса, акцияларни эксдивидендлар билан сотиб олади, яъни эълон килинган дивидендларни олиш хукукига эмас.



Download 35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling