I – bob. Texnik termodinamika asoslari 1-§. Fanning maqsadi, vazifalari va asosiy tushunchalar termodinamika

Nazorat uchun savollar:
1.Energiyaning qanday turlarini bilasiz?
2.Energiyaning saqlanish va aylanish qonunini tushuntiring.
3.Ideal gazning ichki energiyasi qanday parametrlarga bog‘liq?
4.Gazning kengayganda bajargan ishi qanday parametrlarga bog‘liq?
5.Termodinamika birinchi qonunini ta’riflang va analitik ifodasini yozing.
6.Gazlarning entropiyasi va entalpiyasini ta’riflarini keltiring.
7.Asosiy termodinamik jarayonlarni sanab bering.
8.Asosiy jarayonlarning tenglamasini yozing.
9. Politropa tenglamasini yozing.

S₂ – S₁ = c_nln = c_v ln (91)

III-BOB.TERMODINAMIKANING II-QONUNI
15-§. AYLANMA JARAYONLAR, YOKI TSIKLLAR. ISSIQLIK QURILMALARINING TERMIK FOYDALI ISH KOEFFISIENTI

Gazning bosimi P₁ dan P₂ gacha kengayishda bajargan ish quyidagicha aniqlangan edi:

(1)
bu yerda v₁ va v₂ – tegishlicha kengayish jarayonining boshlang‘ich va ohiri nuqtalaridagi gaz hajmlari. Gazning xuddi shu kengayish jarayonini qaytadan takrorlab l_keng ishni hosil qilish uchun gazni p₁, v₁ parametrli boshlang‘ich holati 1 ga qaytarish, ya’ni gazni siqish kerak. Bunda gaz aylanma jarayon (tsikl) ni o‘tadi.
Gazni siqish uchun albatta tashqi ish sarflash lozim bo‘ladi. Siqilishda sarflangan ish
(2)
yoki
(3)
Tsiklda foydali ish olish uchun kengayishida bajarilgan ish siqilish ishidan hamisha katta bo‘lishi lozim (1- rasm), ya’ni l_kehg> l_siq. Aylanma jarayonda olin- gan foydali ish yoki tsikl ishi quyidagiga teng bo‘ladi:
L_ts = l_kehg – l_siq. (4)


p
a




b



v