I ишчи дастур

Шогирдга қўйиладиган талаблар:

• 
  шогирд куннинг аввали ва охирида билим олмоғи, тафаккур ва донишга лиммолим бўлмоғи зарур;
  
• 
  илмга шу қадар жидду-жахд этмоғи керакки, ўтмиш донишмандлари қолдирган ҳамма нарсани жону дилдан ўрганиб олсин.
  

Таълимга оид муҳим ғояларни илгари сурган мутафаккирлар	Таълим-тарбияга оид асарлари	Таълимий концепциялари
Абу Наср Форобий (873-952)	“Фозил одамлар шаҳри”	Қувват, фикрий қувват кабилар инсон моҳиятини белгилаб берувчи муҳим омил эканлиги
	“Ақл маънолари хақида рисола	Ақлий тарбини илмий назарий, психологик асослаб, ақл, бир томондан, руҳий жараён, иккинчи томондан ташқи таъсир таълим-тарбининг натижаси эканлиги
	“Китоби ахлоқ”	Таълим-тарбия жараёнида жараёнида индивидуал ёндошишнинг мазмуни ва моҳияти
	“Намунали ўқиш хақида”	Ўқитувчининг касбий-шахсий хусусиятларига қўйиладиган талаблар

Абу Наср Фаробий устоз қиёфасида қуйидаги фазилатлар мужассам бўлмоғи лозим деб ҳисоблайди:

• 
  ўткир ва узоқни кўра оладиган ақл соҳиби;
  
• 
  ўз билимларини талабаларга бера олиши ва бу фаолият ҳамроҳи бўлган машаққатли меҳнатдан хормаслиги ва толмаслиги;
  
• 
  ҳақиқат ва унга интилувчиларни севиши;
  
• 
  ёлғон ва уни шиор қилиб олганлардан ғазабланиши;
  
• 
  мағрур руҳга эга бўлиши ва ўз шаънини юксак тутиши;
  
• 
  ўз шогирдларига адолатли муносабатда бўлиши;
  
• 
  қўйилган мақсадга эришишда қатъийлик кўрсата олиши ва бошқалар.